Προ αμνημονεύτων ετών, πριν αρχίσω την καριέρα μου στον τραπεζικό κλάδο, νόμιζα πως τράπεζα είναι οι ταμίες στα γκισέ με …
Γνωριμία με τις τράπεζες – Μέρος 5: Άλλες υπηρεσίες (τι πρέπει να ξέρετε)
Οι τράπεζες, φίλες και φίλοι, δεν είναι μόνο καταθέσεις, δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Είναι πολλά ακόμη που βοηθούν την οικονομία μας να δουλεύει ομαλά και που εξυπηρετούν βασικές ανάγκες στις οικονομικές μας συναλλαγές. Ας δούμε μαζί αυτές που μας αφορούν καθημερινά:
Εμβάσματα (money transfers). Στη σημερινή εποχή, με το e–banking μπορούμε να στείλουμε από τον υπολογιστή μας χρήματα στην κόρη μας, που σπουδάζει στη Θεσσαλονίκη, και εκείνη μπορεί να κάνει ανάληψη από το ΑΤΜ σε λίγα λεπτά. Εκτός όμως από τα μικροποσά που διακινούμε εμείς, οι καταναλωτές, υπάρχουν και τα εμβάσματα που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις για να καλύψουν τις ανάγκες τους π.χ. πληρωμή προμηθευτών τους που βρίσκονται στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, και που ανέρχονται σε χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια ευρώ. Για τα πολλά είδη που καταναλώνουμε για να επιζήσουμε ή να διασκεδάσουμε (κρέας, φάρμακα, βενζίνη, αυτοκίνητα), κάποια εταιρεία στην Ελλάδα έστειλε χρήματα στο εξωτερικό για να τα εισάγει. Το ίδιο βέβαια γίνεται και για τα μηχανήματα που χρησιμοποιεί το εργοστάσιο για να παραγάγει τα προϊόντα που καταναλώνουμε εμείς. Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε το απόλυτο χάος που θα επικρατούσε σε μια κοινωνία αν, για κάποιον λόγο, έκλειναν οι τράπεζες.
Συνάλλαγμα: Όταν ταξιδεύουμε σε χώρα εκτός ΕΕ, π.χ. Ελβετία ή Ιαπωνία, μαζί μας έχουμε τα ωραία μας ευρώ, τα οποία όμως πρέπει να μετατρέψουμε στο τοπικό νόμισμα για να πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας και να ψωνίσουμε. Προσοχή όμως: η ισοτιμία στην οποία θα γίνει η μετατροπή θα καθορίσει για π.χ. 100 ευρώ που θα δώσουμε, πόσα ελβετικά φράγκα, γιεν, κλπ. θα πάρουμε. Η ισοτιμία ποικίλει ανάλογα στο πού με ποιον θα κάνουμε την μετατροπή. Ας έχουμε λοιπόν στο νου μας τα εξής:
-
Αν πάμε σε μια χώρα όπου υπάρχουν περιορισμοί στο συνάλλαγμα, παράλληλα με την επίσημη αγορά, που εκφράζουν οι τράπεζες και τα επίσημα ανταλλακτήρια συναλλάγματος, υπάρχει και η μαύρη αγορά. Αυτή λειτουργεί μέσω κάποιων ύποπτων τύπων που συχνάζουν σε μέρη που κυκλοφορούν οι τουρίστες και τους πλευρίζουν. Προσφέρουν ισοτιμίες πολύ καλύτερες από τις τράπεζες αλλά, είπαμε: είναι ύποπτοι τύποι. Έχουμε ακούσει πολλές ιστορίες από τουρίστες που εξαπατήθηκαν, όταν διεπίστωσαν ότι το πακέτο με τα χαρτονομίσματα που τους έδωσαν ήταν… κομμάτια από χαρτί εφημερίδας έντεχνα κομμένα, ή ελλιπές το ποσόν ή πλαστά τα χαρτονομίσματα. Και ώσπου να το αντιληφθούν, ο τυπάκος έχει γίνει καπνός.
-
Η τράπεζα που θα συναντήσετε μέσα στο αεροδρόμιο της άφιξής σας δίνει χειρότερη ισοτιμία από την ίδια τράπεζα μέσα στην πόλη. Επομένως, συμφέρει εκεί να ανταλλάξετε λίγα ευρώ για να καλύψετε τα πρώτα σας έξοδα (π.χ. ταξί που θα σας πάει στο ξενοδοχείο) και την άλλη ημέρα, πηγαίνετε σε μια τράπεζα μέσα στην πόλη για να ανταλλάξετε περισσότερα.
-
Αν πληρώσετε σε τοπικό νόμισμα χρεώνοντας την κάρτα σας σε ευρώ, η τράπεζα θα χρεώσει την κάρτα σας με ισοτιμία ακριβή για εσάς.
-
Αν τραβήξετε λεφτά σε τοπικό νόμισμα από ένα ΑΤΜ, η τράπεζα θα χρεώσει τον λογαριασμό σας σε ευρώ σε ισοτιμία ακριβή για εσάς.
-
Αν φέρετε στην Ελλάδα το τοπικό νόμισμα της χώρας που βρισκόσασταν και ζητήσετε από μια ελληνική τράπεζα να σας τα ανταλλάξει με ευρώ, η ισοτιμία που θα σας δώσει θα είναι ακριβή για εσάς. Για να αποφύγετε την διπλή μετατροπή (ευρώ-τοπικό νόμισμα-ευρώ), που θα σας κοστίσει πολύ, φροντίζετε πάντα να μετατρέπετε κάθε φορά τόσα ευρώ όσα θα χρειασθείτε και όχι πολύ περισσότερα.
Θυρίδες: Είναι γνωστή η δημοφιλής πρακτική να φυλάνε οι Έλληνες το κομπόδεμά τους στο στρώμα (που μετεξελίχθηκε αργότερα σε καζανάκι του μπάνιου, κατάψυξη, οικιακό χρηματοκιβώτιο κλπ), εξαιτίας του φόβου τους, που στηρίζεται σε ιστορικούς λόγους. Το κακό είναι βέβαια ότι αυτές τις κρυψώνες τις γνωρίζουν και οι διαρρήκτες. Και ακόμη χειρότερα, οι ληστές που δεν διστάζουν να ξυλοκοπήσουν αλύπητα ακόμη και ηλικιωμένους ή υπερήλικες για να τους αναγκάσουν να αποκαλύψουν πού έχουν κρυμμένα τα λεφτά και τα χρυσαφικά τους. Την λύση εδώ έρχεται να δώσει η τραπεζική θυρίδα. Στα υπόγεια της τράπεζας, σε καλά προστατευόμενους χώρους, υπάρχουν μακρόστενα μεταλλικά συρτάρια διαφόρων μεγεθών τα οποία διατίθενται για ενοικίαση. Ανοίγουν με δύο κλειδιά: το ένα το έχει ο πελάτης και το άλλο ο υπάλληλος της τράπεζας. Ο πελάτης τραβάει το συρτάρι-θυρίδα του και σε ιδιαίτερο χώρο προσθέτει ή αφαιρεί τιμαλφή, χρήματα, χρεόγραφα κλπ. Προσοχή όμως: Οι θυρίδες έχουν και μειονεκτήματα τα οποία έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενά μας άρθρα εδώ και εδώ.
Τα τελευταία αρκετά χρόνια οι τράπεζες, σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουν υπερβεί τα όρια των αυστηρά τραπεζικών εργασιών και έχουν επεκταθεί σε συναφείς χρηματοοικονομικούς τομείς, όπως:
Ασφάλειες (bancassurance), έχοντας θυγατρικές ασφαλιστικές εταιρείες, όπως, στο παρελθόν, η Εμπορική Τράπεζα την Φοίνιξ Ασφαλιστική και η Εθνική την Εθνική Ασφαλιστική, προωθώντας τις ασφαλιστικές εργασίες μέσω του δικτύου τους.
Χρηματιστηριακές εταιρίες, πολλές από τις οποίες έχουν πλέον αγορασθεί από τράπεζες.
Πριν κλείσουμε αυτό το άρθρο, θα ήθελα να σας θυμίσω ότι οι τράπεζες θέλουν να μας βλέπουν αυτοπροσώπως το λιγότερο. δυνατόν Κι αυτό, για λόγους οικονομίας, αφού με κάθε επίσκεψή μας στο υποκατάστημά τους απασχολούμε υπαλλήλους. Αντί αυτών, μας ενθαρρύνουν να χρησιμοποιήσουμε μηχανήματα με δύο τρόπους:
ATM, που κάνουμε πλέον ένα σωρό εργασίες πέρα των γνωστών αναλήψεων και καταθέσεων, όπως ερώτημα υπολοίπου, μεταφορά χρημάτων, ανάληψη μέσω κάρτας από λογαριασμό άλλης τράπεζας στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό κλπ. Τα ΑΤΜ έχουν το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι είναι διαθέσιμα ολόκληρο το εικοσιτετράωρο, όλες τις ημέρες του χρόνου (24/365, για να το διατυπώσουμε με σύγχρονο τρόπο). Προσοχή όμως στη χρήση της κάρτας στα ΑΤΜ, όπως έχουμε επισημάνει σε προηγούμενο άρθρο μας εδώ.
Ηλεκτρονική τραπεζική (ebanking): Από την άνεση του σπιτιού μας έχουμε την πολυτέλεια, μέσω του υπολογιστή ή του κινητού μας, να κάνουμε σχεδόν όλες τις τραπεζικές εργασίες, γλυτώνοντας τον μπελά να σηκωθούμε, να ντυθούμε, να οδηγήσουμε, να παρκάρουμε και να περιμένουμε την σειρά μας για να εξυπηρετηθούμε στην τράπεζα από τον αρμόδιο υπάλληλο.
Διαβάζω τελευταία ότι οι τράπεζες, για να μας αποτρέψουν ακόμη περισσότερο να πλησιάζουμε το υποκατάστημά τους και να μας ενθαρρύνουν να στραφούμε στα ΑΤΜ και στην ηλεκτρονική τραπεζική, σκοπεύουν να χρεώνουν τις υπηρεσίες που απασχολούν υπάλληλο.
Άρης Γαβριηλίδης, Οικονομολόγος, Συγγραφέας, Εικαστικός
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.arisgavriilidis.gr με τα συγγραφικά και εικαστικά του έργα.