Τικ τακ, τικ τακ ο χρόνος κυλάει γρήγορα και οι δείκτες του ρολογιού χτυπάνε συναγερμό! Ωστόσο το μικρούλη νυχτόβιο πλασματάκι …
Γιατί είναι η ρουτίνα σημαντική για την ανάπτυξη του παιδιού;
Καθώς η άνοιξη έχει αρχίσει ήδη να μας συνεπαίρνει με τις ηλιόλουστες και πολύχρωμες μέρες της, προκαλώντας αυθάδικα και πονηρά μικρούς και μεγάλους να αφήσουν τις υποχρεώσεις τους ή το κέντρο της πόλης και να επιδοθούν σε έναν μαραθώνιο παιχνιδιού και εξορμήσεων, πολλοί γονείς αναρωτιούνται πως θα θωρακίσουν τα παιδιά τους έναντι στο επίμονο τραγούδι των εαρινών Σειρήνων…
Το ερώτημα αυτό φαίνεται να προβληματίζει μια μεγάλη μερίδα γονιών ιδιαίτερα τις καλοκαιρινές περιόδους, αλλά και μετά την επιστροφή από διακοπές. Τι είναι εκείνο άραγε που θα κάνει τα παιδιά να τηρούν το απερίσπαστα το πρόγραμμά τους;
Προσωπικά πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάποια μαγική λύση. Η τήρηση του προγράμματος είναι κάτι το οποίο επέρχεται μέσα από σταδιακή προσπάθεια με το παιδί ήδη από τη βρεφική ηλικία.
Έτσι η μόνη απάντηση που θα μπορούσα να δώσω στο ερώτημα, πως μπορώ να κινητοποιήσω το/τα παιδί/-ιά μου, ώστε να ακολουθούν το πρόγραμμα τους δεν είναι άλλη από τη λέξη : «Ρουτίνα».
Μέρος της ανάπτυξης αποτελούν οι σχεδόν συνεχόμενες μεταβολές στη σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Πέραν όμως αυτών των αλλαγών που βιώνουν τα παιδιά γίνονται επιπλέον μάρτυρες του αναπάντεχου που κρύβει η ζωή (π.χ. ένα διαζύγιο, ο θάνατος κάποιου οικείου τους, η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος, η μετακόμιση κάποιου φίλου τους, κοκ). Προκειμένου λοιπόν να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν το φόβο τους για το απροσδόκητο και να έχουν μια όσο το δυνατόν λιγότερο αγχογόνο καθημερινότητα καθίσταται πολύ σημαντική η διαβίωσή τους σε ένα δομημένο οικογενειακό περιβάλλον. Η υιοθέτηση απόψεων «το παιδί είναι ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει» θα αποπροσανατολίσουν το παιδί, αυξάνοντας ίσως μακροπρόθεσμα την αβεβαιότητα του ως προς το τι θα ακολουθήσει.
Έτσι, ενώ για τους ενήλικες ενδεχομένως η λέξη «ρουτίνα» συχνά ισοδυναμεί με μια μορφή καταπίεση και περιορισμού τόσο της ελευθερίας όσο και της δημιουργικότητας του ατόμου, για τα παιδιά η εδραίωση μιας συγκεκριμένης αλληλουχίας δραστηριοτήτων λειτουργεί σαν την πυξίδα τους στο ταξίδι της καθημερινότητας, παρέχοντάς τους παράλληλα την αίσθηση όχι μόνο της ασφάλειας, αλλά και της οικογενειακής σταθερότητας που αποζητούν. Είναι σημαντικό για εκείνα, ειδικά σε πρώιμα ηλικιακά στάδια να νιώθουν ότι το σπίτι τους, η οικογένειά τους είναι το καταφύγιό τους, εκεί όπου τα περισσότερα πράγματα δεν αιωρούνται, αλλά παραμένουν σταθερά και ασφαλή.
Μέσα από την προσπάθεια τους να ακολουθήσουν το ημερήσιο πρόγραμμα τους συνειδητοποιούν σιγά – σιγά ότι κάθε πράξη συνοδεύεται από κάποια συνέπεια, ενώ παράλληλα εξοικειώνονται με την έννοια του χρόνου και μαθαίνουν πώς να το διαχειρίζονται κατά τρόπο ωφέλιμο. Ως εκ τούτου η δράση βάσει ενός οργανωμένου προγράμματος γίνεται βίωμα, εσωτερικεύεται και τα παιδιά πλέον κατανοούν ότι μπορούν να ενεργούν χωρίς να χρειάζεται συνεχής επιτήρηση από τους γονείς, έχοντας ταυτόχρονα αντιληφθεί τη σπουδαιότητα των ορίων, πράγμα που συμβάλλει στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησής του, προσθέτοντας πόντους και στην αίσθηση αυτό-αξίας, εφόσον βλέπουν ότι μπορούν να έχουν τα ίδια τον έλεγχο των πράξεων τους σε κάποιο βαθμό.
Ακόμα, σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, η εγκαθίδρυση ενός προγράμματος που προβλέπει κάποια συγκεκριμένη ώρα ενασχόλησης με τα σχολικά μαθήματα, όπως και επαρκή χρόνο παιχνιδιού, συμβάλλει θετικά στη μείωση των σχετικών με τη μελέτη διαπληκτισμών.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό η ρουτίνα και τα οικογενειακά τελετουργικά στο σύνολο τους να διακρίνονται από ευελιξία, να προσαρμόζονται δηλαδή στις επιθυμίες, τις ανάγκες και το ηλικιακό στάδιο του παιδιού.
Πηγές: Αha! Parenting.com, Melbourne Child Psychology