Η υποτίμηση και η υπερεκτίμηση του εαυτού είναι δύο έννοιες που είναι εκ πρώτης όψεως αντίθετες, αλλά, ουσιαστικά, είναι και …
Γιατί χάνουμε το ενδιαφέρον μας όταν εκείνος δείχνει ότι ενδιαφέρεται υπερβολικά;
Υπάρχουν στιγμές που όταν γνωρίζουμε έναν άνθρωπο και μας αρέσει, ξαφνικά να χάνουμε το ενδιαφέρον μας για εκείνον. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή η διαδικασία του παιχνιδιού – κατάκτησης είναι πιο διασκεδαστική. Από την άλλη όμως ισχύει μόνο αυτή η περίπτωση; Μήπως υπάρχει κάποιος υποσυνείδητος φόβος για να συνεχίσουμε;
Η διαδικασία του κυνηγιού ιντριγκάρει περισσότερο από ό,τι το πιάσιμο του θηράματος, κάτι που φαίνεται να συμβαίνει συχνά στην ερωτική μας ζωή: Το ενδιαφέρον μερικές φορές χάνεται αμέσως μόλις το θήραμα “πέσει αιμόφυρτο στο χώμα”.
Τι κρύβεται, λοιπόν, πίσω από αυτή τη συμπεριφορά που μπορεί να σαμποτάρει τις πιθανότητες να έχουμε μια υγιή και χωρίς περιττά δράματα, σχέση;
Ο ενθουσιασμός της προσμονής. Έρευνα του Πανεπιστημίου του Stanford έδειξε ότι ο εγκέφαλος ενός ανθρώπου εκκρίνει ντοπαμίνη (την περίφημη ορμόνη της ευτυχίας) και μόνο στην προσμονή ή τη θέα του αντικειμένου του πόθου του. Αυτό σημαίνει ότι νιώθουμε χαρούμενοι όχι μόνο όταν τρώμε ένα λαχταριστό φαγητό, αλλά και όταν απλώς ξέρουμε ότι σύντομα θα το έχουμε στο πιάτο μας.
Η υπερεκτίμηση του στόχου. Ο καθηγητής ψυχολογίας Dan Gilbert αναφέρει ότι: είμαστε πολύ κακοί στο να προβλέψουμε τι θα μας κάνει τελικά ευτυχισμένους. Είναι φορές, που όταν αποκτήσουμε κάτι το οποίο επιθυμούσαμε διακαώς, να χάνουμε τον ενθουσιασμό μας στο τέλος. Όπως συμβαίνει και με τη γάτα που χάνει το ενδιαφέρον της μόλις πιάσει το παιχνίδι – ποντίκι, έτσι και οι άνθρωποι δεν βρίσκουμε πλέον γοητευτικό ένα πρόσωπο, μια δουλειά ή ένα αντικείμενο αμέσως μόλις το αποκτήσουμε.
Μήπως τελικά μας ενθουσιάζει μόνο η διαδικασία του κυνηγιού; Μήπως χάνουμε τελικά το ενδιαφέρον μας προς το αντικείμενο του πόθου μας όταν αρχίζει να μας δείχνει τα συναισθήματά του για εμάς;
Ο φόβος του αμυνόμενου. Ο ψυχοθεραπευτής Ken Page εκτός από το παράδειγμα με τη γάτα και το ποντίκι, χρησιμοποιεί την περίπτωση του πουλιού που βλέπει κάποιον να πλησιάζει στη φωλιά με τα νεογέννητά του. Το πουλί θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να δημιουργήσει αντιπερισπασμό ώστε να σώσει τη φωλιά του, ακόμα κι αν αυτό του κοστίσει την ίδια του τη ζωή. «Όταν κάποιος είναι διαθέσιμος και ειλικρινής, κάτι μέσα μας μας λέει ότι αυτός ο άνθρωπος μπορεί να φτάσει στη φωλιά μας, να αγγίξει την ψυχή μας. Και αυτό είναι το μέρος που ο καθένας μας προφυλάσσει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο. Αυτή ακριβώς τη στιγμή, το υποσυνείδητό μας πανικοβάλλεται. Και θα κάνει ό,τι μπορεί για να διώξει τον εισβολέα» λέει ο Page.
Τα παιχνίδια της αυτοπεποίθησης. Όμως αυτό που δεν μπορούμε πραγματικά να αγνοήσουμε είναι η ανασφάλεια που νιώθουμε. Βαθιά μέσα μας, ένα κομμάτι μας καταλαβαίνει ότι δεν αξίζει αρκετά. Έτσι, όταν κάποιος μας δείχνει ξαφνικά ότι ενδιαφέρεται, υποσυνείδητα συμπεραίνουμε ότι δεν είναι αρκετά καλός – αλλιώς θα αδιαφορούσε για μας.
Είναι στην περίπλοκη ανθρώπινη φύση μας να θαυμάζουμε το άπιαστο και, όταν τελικά καταλάβουμε ότι αυτό μπορεί να πιαστεί, να το υποτιμάμε. Έχουμε εκπαιδεύσει τόσο πολύ τον εαυτό μας στην απόρριψη που όταν αυτή δεν έρχεται, φεύγουμε εμείς τρέχοντας…
Αφού λοιπόν έχουμε καταλάβει τι φταίει μπορούμε να αποφύγουμε αυτή τη συμπεριφορά. Πρέπει να αγνοήσουμε τη φωνή που ακούμε στο μυαλό μας ότι το «καλό παιδί», το οποίο στέλνει μηνύματα δεν είναι αρκετά καλό για μας και να πείσουμε τον εαυτό μας για το αντίθετο.
