Πολλοί άνθρωποι έχουν το προνόμιο να μην αρρωσταίνουν σχεδόν ποτέ. Άλλοι τους χαρακτηρίζουν ως τυχερούς και άλλοι ως σκληροτράχηλους. Όταν …
Γιατί αρρωσταίνουμε και πώς το σώμα μας προστατεύεται από τις ασθένειες
Η αρρώστια είναι ένα φυσικό μέρος της ζωής μας, αλλά έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί συμβαίνει και πώς μπορούμε να προστατευτούμε;
Γιατί αρρωσταίνουμε;
Το ανθρώπινο σώμα είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη «μηχανή» που αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του. Οι λόγοι που αρρωσταίνουμε ποικίλλουν και περιλαμβάνουν:
-
Ιούς και βακτήρια: Μικροσκοπικοί οργανισμοί που εισβάλλουν στο σώμα και προκαλούν λοιμώξεις.
-
Μύκητες και παράσιτα: Ορισμένοι μύκητες και παράσιτα μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες όταν αναπτύσσονται στο σώμα μας.
-
Γενετικοί παράγοντες: Ορισμένες ασθένειες οφείλονται σε κληρονομικές μεταλλάξεις.
-
Ανοσολογικές αντιδράσεις: Το ανοσοποιητικό μας σύστημα μπορεί να δυσλειτουργεί, οδηγώντας σε αυτοάνοσα νοσήματα.
-
Κακή διατροφή και έλλειψη ύπνου: Η ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών και η στέρηση ύπνου αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
-
Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η ρύπανση, τα τοξικά χημικά και οι ακτινοβολίες μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες.
Πώς το σώμα μας αντιδρά στην ασθένεια
Το ανθρώπινο σώμα διαθέτει έναν εντυπωσιακό μηχανισμό άμυνας ενάντια στις ασθένειες. Ο οργανισμός μας είναι εξοπλισμένος με το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί σαν ένας αόρατος στρατός που μας προστατεύει από τους παθογόνους μικροοργανισμούς.
1. Δερματικό και βλεννογόνο σύστημα – Η πρώτη γραμμή άμυνας
Το δέρμα και οι βλεννογόνοι (στη μύτη, το στόμα και τα μάτια) λειτουργούν σαν ένα φυσικό φράγμα που αποτρέπει την είσοδο μικροβίων στο σώμα. Οι αδένες του δέρματος παράγουν έλαια με αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, ενώ τα δάκρυα και το σάλιο περιέχουν ένζυμα που καταστρέφουν τους μικροοργανισμούς.
2. Το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα – Ο άμεσος στρατός άμυνας
Αν κάποιο μικρόβιο καταφέρει να περάσει τις πρώτες άμυνες, ενεργοποιείται το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό περιλαμβάνει:
-
Λευκά αιμοσφαίρια: Όπως τα μακροφάγα, που «καταπίνουν» και καταστρέφουν τα παθογόνα.
-
Φλεγμονώδης απόκριση: Όταν τραυματίζεστε ή μολύνεστε, το σώμα προκαλεί φλεγμονή για να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος και να στείλει περισσότερα αμυντικά κύτταρα στην περιοχή.
-
Πυρετός: Ο οργανισμός μπορεί να ανεβάσει θερμοκρασία για να σκοτώσει τα βακτήρια και τους ιούς που δεν αντέχουν τη ζέστη.
3. Το ειδικό (προσαρμοστικό) ανοσοποιητικό σύστημα – Η «εξυπνότερη» άμυνα
Αυτό είναι το πιο εξελιγμένο κομμάτι της άμυνας του σώματός μας. Περιλαμβάνει τα Τ-κύτταρα και Β-κύτταρα, τα οποία:
-
Αναγνωρίζουν και στοχεύουν συγκεκριμένα μικρόβια, δηλαδή δημιουργούν ανοσία.
-
Δημιουργούν αντισώματα, πρωτεΐνες που εξουδετερώνουν τους παθογόνους οργανισμούς.
-
Διατηρούν μνήμη της μόλυνσης, έτσι ώστε αν ο ίδιος παθογόνος οργανισμός επιστρέψει, η απόκριση να είναι πιο γρήγορη και αποτελεσματική.
Πώς να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα
Αν και το σώμα μας έχει φυσικούς μηχανισμούς άμυνας, μπορούμε να το βοηθήσουμε να λειτουργεί ακόμα καλύτερα. Ακολουθούν μερικοί τρόποι για να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα:
1. Ισορροπημένη Διατροφή
Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε παίζουν σημαντικό ρόλο στην άμυνά μας. Για ένα ισχυρό ανοσοποιητικό:
-
Καταναλώστε βιταμίνη C (πορτοκάλια, ακτινίδια, πιπεριές) για να ενισχύσετε την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων.
-
Προτιμήστε προβιοτικά (γιαούρτι, κεφίρ) που υποστηρίζουν την υγεία του εντέρου, το οποίο φιλοξενεί το 70% του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
-
Καταναλώστε αρκετή πρωτεΐνη (ψάρια, όσπρια, κοτόπουλο) για την αναδόμηση των κυττάρων.
Δείτε ακόμα: Η διατροφή στις λοιμώξεις του αναπνευστικού
2. Επαρκής ύπνος
Ο ύπνος βοηθά το σώμα να παράγει και να ανανεώνει τα ανοσοποιητικά κύτταρα. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο οργανισμός παράγει κυτοκίνες, πρωτεΐνες που βοηθούν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων.
3. Άσκηση και κίνηση
Η τακτική άσκηση ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος, επιτρέποντας στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να ταξιδεύουν πιο γρήγορα στο σώμα. Επίσης, μειώνει τη φλεγμονή και το άγχος, δύο παράγοντες που αποδυναμώνουν την άμυνα μας.
Δείτε ακόμα: Βάλτε τη γυμναστική στη ζωή σας!
4. Μείωση του στρες
Το χρόνιο άγχος μπορεί να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας την παραγωγή κορτιζόλης, μιας ορμόνης που μειώνει την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις λοιμώξεις. Η γιόγκα, ο διαλογισμός και οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να βοηθήσουν.
5. Καλή υγιεινή
Το τακτικό πλύσιμο των χεριών, η αποφυγή αγγίγματος του προσώπου και η σωστή απολύμανση των αντικειμένων μπορούν να μειώσουν δραστικά την πιθανότητα μόλυνσης από ιούς και βακτήρια.
6. Εμβολιασμός
Τα εμβόλια είναι ένας από τους πιο ισχυρούς τρόπους για να προστατεύσουμε το σώμα μας από επικίνδυνες ασθένειες, καθώς εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να εξουδετερώνει παθογόνα χωρίς να χρειαστεί να αρρωστήσουμε πρώτα.
Συμπέρασμα
Η αρρώστια είναι μέρος της ζωής, αλλά το σώμα μας έχει αναπτύξει εντυπωσιακούς τρόπους να αμύνεται. Από την πρώτη γραμμή άμυνας του δέρματος και των βλεννογόνων, μέχρι το πανίσχυρο ανοσοποιητικό μας σύστημα, ο οργανισμός μας εργάζεται ασταμάτητα για να μας διατηρεί υγιείς.
Μπορούμε να υποστηρίξουμε το σώμα μας μέσα από σωστή διατροφή, άσκηση, ύπνο και μείωση του στρες. Έτσι, όχι μόνο μειώνουμε τις πιθανότητες να αρρωστήσουμε, αλλά βοηθάμε τον οργανισμό μας να ανακάμψει πιο γρήγορα όταν χρειαστεί!