Πρώτες βοήθειες για πνιγμό στη θάλασσα
Πνιγμός, είναι η ασφυξία που προκαλείται, από την είσοδο θαλασσινού, γλυκού νερού ή οποιουδήποτε άλλου υγρού στους πνεύμονες. Η παρουσία υγρού στους πνεύμονες, δυσκολεύει ή καταργεί εντελώς την ανταλλαγή των αερίων στο επίπεδο των κυψελίδων (πρόσληψη οξυγόνου – αποβολή διοξειδίου του άνθρακος).
Υπάρχει διαφορά μεταξύ του πνιγμού σε γλυκό νερό και του πνιγμού στη θάλασσα. Στην πρώτη περίπτωση το νερό μετακινείται γρήγορα προς τα πνευμονικά και τη κυκλοφορία του αίματος προκαλώντας, αραίωση των ηλεκτρολυτών, καταστροφή ερυθρών αιμοσφαιρίων, αύξηση του όγκου του αίματος, καρδιακή ανεπάρκεια και αρρυθμία.
Από την άλλη μεριά, το θαλασσινό νερό απομακρύνει το νερό από τα κύτταρα και την κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί μεγάλη αιμοσυμπύκνωση, ελάττωση του όγκου του αίματος, οξύ πνευμονικό οίδημα, υποξία και θάνατο.
Τα στάδια του πνιγμού
1. Αρχικά το θύμα βυθίζεται κρατώντας την αναπνοή του, ξαναγυρίζει στην επιφάνεια κάνοντας άτακτες και απεγνωσμένες κινήσεις και βυθίζεται ξανά.
2. Στο δεύτερο στάδιο, με μία εισπνοή μέσα στο νερό απορροφά μια μικρή ποσότητα νερού, η οποία προκαλεί λαρυγγόσπασμο και το θύμα χάνει τις αισθήσεις του.
3. Στο τρίτο στάδιο, μετά τη λύση του σπασμού, οι πνεύμονες γεμίζουν ενεργητικά νερό, το σώμα γίνεται πιο βαρύ και βυθίζεται.
Οι πρώτες ενέργειες
Ένα από τα πιο βασικά πράγματα σε περίπτωση πνιγμού, που πρέπει να έχει υπόψη του αυτός που σπεύδει να βοηθήσει, είναι η ασφαλής ανάσυρση τόσο του θύματος όσο και του ίδιου. Πολλές φορές το θύμα, στην προσπάθειά του να σωθεί, γαντζώνεται κυριολεκτικά επάνω στο σωτήρα του και τον παρασύρει στο βυθό. Ο βασικός κανόνας της διάσωσης στο νερό είναι: “Πέταξε, ρυμούλκησε, κωπηλάτησε και μόνο τότε πήγαινε”, δηλαδή, αρχικά θα πρέπει να πετάξετε στο θύμα ένα σκοινί ή κάποιο πλωτό αντικείμενο (στρώμα θαλάσσης, σωσίβιο) για να κρατηθεί ώσπου να φτάσει βοήθεια.
Τρόποι επαναφοράς
Μέσα στο νερό
Ένα άτομο που πνίγεται μπορεί να σωθεί μόνο με την άμεση εφαρμογή τεχνητής αναπνοής στόμα με στόμα, δηλαδή μόλις βγει από το νερό και πριν ακόμη μεταφερθεί στην ακτή. Στην επιφάνεια του νερού μπορεί να γίνει μόνο τεχνητή αναπνοή, που αρχίζει με δέκα δυνατές εμφυσήσεις για να περάσει ο αέρας μέσα από τους γεμάτους με νερό αεραγωγούς. Η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση δεν μπορεί να εφαρμοστεί μέσα στο νερό και κάθε τέτοια προσπάθεια αποτελεί χάσιμο χρόνου.
Στην ακτή
1. Τοποθετείται το θύμα σε τέτοια θέση, ώστε το κεφάλι του να βρίσκεται χαμηλότερα από τον κορμό του σώματος.
2. Πιέζεται το στομάχι του, ώστε να αδειάσει από τα περιεχόμενα υγρά. Χτυπήματα στην πλάτη, βοηθούν στο άδειασμα των πνευμόνων από τα υγρά χωρίς να σπαταλάτε πολύ χρόνο.
3. Αποφράσσεται ο λάρυγγας από τυχόν ξένα σώματα (φύκια, εμέσματα, κ.λπ.).
4. Εάν το θύμα δεν παρουσιάζει αναπνοή και σφυγμό, ταχύτατα ξεκινά η προσπάθεια καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης.
5. Αν το θύμα παρουσιάζει σφυγμό, αλλά όχι αναπνοή πρέπει να γίνει υπερέκταση του κεφαλιού για να απελευθερωθούν οι αεροφόρες οδοί. Δηλαδή, η παλάμη του ενός χεριού του ανανήπτη εφαρμόζεται στο μέτωπο του θύματος ασκώντας έλξη προς τα πίσω, ενώ το άλλο του χέρι φέρεται στον αυχένα, ασκώντας ώθηση προς τα επάνω. Ακολουθούν εμφυσήσεις αέρα, με επαφή χειλιών (η μύτη συλλαμβάνεται με το χέρι του ανανήπτη και φράσσεται).
6. Το θύμα μεταφέρεται στο πλησιέστερο θεραπευτήριο, ακόμη και αν έχει συνέλθει πλήρως.
Ενδιαφέρουσα πληροφορία
Η υποθερμία σώματος του θύματος, που προκαλείται από βύθιση σε νερό με θερμοκρασία μικρότερη των 21° C προστατεύει τα ζωτικά του όργανα, από την έλλειψη οξυγόνου. Επίσης, η έκθεση στο κρύο νερό ενεργοποιεί συγκεκριμένα αντανακλαστικά που μπορεί να διατηρήσουν βασικές ζωτικές λειτουργίες μεγάλο χρονικό διάστημα. Επομένως, η υποθερμία και τα προστατευτικά αντανακλαστικά μπορεί να παρατείνουν σημαντικά την ανοχή του αρρώστου στην υποξία.