Σε όποιο σημείο του πλανήτη κι αν κοιτάξουμε, σε όποια εποχή και σε όποια χρονική ιστορική στιγμή, οι γυναίκες φαίνεται …
Φιλοδοξία για επιτυχημένη καριέρα ή οικογένεια;
Έχω αναρωτηθεί κατά καιρούς αν αυτό που διαχωρίζει τους άνδρες από τις γυναίκες όσον αφορά τη φιλοδοξία είναι θέμα βιολογίας. Συγκεκριμένα, των ορμονών. Μετά, όμως, σκέφτομαι ότι αυτό ακούγεται οπισθοδρομικό, σαν κάτι που θα μπορούσε να ισχυριστεί ένας χαλαρός (άνδρας) υποψήφιος πρόεδρος.
Πώς αλλιώς, όμως, να εξηγήσουμε το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα και τις ανεπίσημες ενδείξεις, για τις γυναίκες η φιλοδοξία είναι κάτι πολύ περισσότερο από την εργασία; Σε σχετική δημοσκόπηση οι άνδρες ήταν πιο πιθανό από τις γυναίκες να δηλώσουν ότι θα εξακολουθούσαν να εργάζονται ακόμη και αν ήταν πλούσιοι και δεν χρειάζονταν δουλειά για να συντηρήσουν τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους. Οι γυναίκες, από την άλλη, ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν χάσει ένα σημαντικό οικογενειακό γεγονός για να προωθήσουν την καριέρα τους και λιγότερο πιθανό να μεγαλώνουν τα παιδιά τους με την πεποίθηση ότι η φιλοδοξία είναι εξαιρετικά σημαντική. Πρέπει να υπάρχουν περισσότερα στη ζωή».
Διαβάστε επίσης: Γιατί οι γυναίκες δεν είναι φιλόδοξες; Η αντιμετώπιση του στερεότυπου
Όπως εξηγεί ο Wright Brindle, φτάνεις σε ένα συγκεκριμένο σημείο της καριέρας σου και σκέφτεσαι «Πλάκα μου κάνεις;». Οι γυναίκες ξεκινούν εξίσου φιλόδοξες, αλλά οι άνδρες εξακολουθούν να είναι οι ρυθμιστές της επιτυχίας. Οι άνθρωποι αναρωτιούνται: «Γιατί δεν υπάρχουν περισσότερες γυναίκες σε διοικητικές θέσεις» και η απάντηση, αν με ρωτάτε, είναι επειδή δεν θέλουν – με ένα μεγάλο αλλά, λόγω του τρόπου με τον οποίο ορίζονται σήμερα αυτές οι θέσεις εργασίας.
Για όσους από εμάς έχουν εμπειρία και σοφία, το «Βγείτε μπροστά» ήρθε 25 χρόνια αργότερα. Όταν ρωτάω γυναίκες στα 40 και 50 τους πώς αισθάνονται για το βιβλίο, πολλές λένε «κουρασμένες». Το καταλαβαίνω. Όντως βγήκαμε μπροστά, και μερικές από εμάς έπεσαν, γεγονός που εξηγεί την απήχηση του μηνύματος της Slaughter.
Ωστόσο, οι γυναίκες που μας ακολουθούν με κάνουν να πιστεύω ότι η πραγματική αλλαγή είναι εφικτή. Η Angela Su είναι 25 ετών και επικεφαλής της ψηφιακής νεοσύστατης εταιρείας μόδας Bombfell. Είναι επιτυχημένη, φιλόδοξη και, όπως τόσοι πολλοί της γενιάς της, σκεπτικίστρια. «Προσπαθώ σκληρά να τα πάω καλά στη δουλειά μου, αλλά για ποιον σκοπό;», αναρωτιέται. «Υποθέτω για να είμαι ευτυχισμένη ή να ζήσω μια καλή ζωή, αλλά ακόμα παλεύω να ορίσω τι σημαίνει καλή ζωή. Η φιλοδοξία είναι σαν να είναι ο τελικός στόχος – και αυτό είναι που ξαφνικά αμφισβητώ. Πού οδηγούμαι;»
Οι νέοι άνδρες είναι επίσης επιφυλακτικοί. Αν υπάρχει ένα πράγμα στο οποίο συμφωνούν η Slaughter και η Sandberg, είναι ότι αυτό δεν είναι μόνο γυναικείο ζήτημα. Στο Unfinished Business, η Slaughter παραθέτει μια μελέτη του Harvard Business School σε περισσότερους από 6.500 αποφοίτους του HBS, η οποία έδειξε ότι οι σύγχρονοι άνδρες είναι πιο επικεντρωμένοι στην οικογένεια από ποτέ: το ένα τρίτο των ανδρών αναμένουν να μοιραστούν τη φροντίδα των παιδιών. Περισσότεροι από το ένα τέταρτο των ανδρών ανέφεραν το «ευέλικτο ωράριο» και το «υποστηρικτικό περιβάλλον» ως τα πιο σημαντικά στον εργασιακό τους χώρο.
Ο σύζυγος της Slaughter, Andrew Moravcsik, στο τεύχος Οκτωβρίου του Atlantic, υποστηρίζει ότι περισσότεροι άνδρες θα πρέπει να γίνουν ο «κύριος γονέας», όπως έκανε ο ίδιος. Ο «πιο θεμελιώδης λόγος για να αγκαλιάσουν οι άνδρες μια πιο ισότιμη και ανοιχτή κατανομή οικογένειας και εργασίας», γράφει, «είναι ότι έτσι μπορεί να προωθηθεί μια πιο ποικιλόμορφη και ικανοποιητική ζωή». Ως μητέρα τριών αγοριών, θα ήμουν αισιόδοξη για το μέλλον μας αν διοχέτευαν τη φιλοδοξία τους με έναν τέτοιον τρόπο.
Εναπόκειται στη γενιά τους να πιέσει για αυτή την αλλαγή: να προετοιμάσει τους άνδρες για ηγετικές θέσεις γονέων και τις γυναίκες για την ηγεσία. Ίσως, κάποια μέρα, αυτοί οι δύο ρόλοι να μην είναι αμοιβαία αποκλειόμενοι. «Με ελκύει η ιδέα να γίνω διευθύνουσα σύμβουλος», λέει η Tara Raghuveer, απόφοιτος κολεγίου του 2014, η οποία είναι διευθύντρια πολιτικής και συνηγορίας της Εθνικής Σύμπραξης για τους Νέους Αμερικανούς. «Με ελκύει, επίσης, η ιδέα να έχω μια καταπληκτική οικογένεια. Υπάρχουν όλα αυτά τα διαφορετικά πράγματα που θεωρώ μέρος της φιλοδοξίας μου».