“Ένας θαυμαστός καινούριος κόσμος”: Αιχμάλωτοι μίας επίπλαστης ευτυχίας

Ο Aldous Huxley, το 1932, συνέθεσε την προφητική δυστοπική νουβέλα ‘’Ένας θαυμαστός καινούριος κόσμος’’. Το έργο περιγράφει έναν εφιαλτικό καινούριο κόσμο, ο οποίος καθοδηγείται από μία κακή χρήση της επιστήμης και συγκεκριμένα της Βιολογίας, καθώς και από μία ολοκληρωτική ηγεσία που επιδιώκει τον απόλυτο έλεγχο σε κάθε στάδιο της ζωής του ατόμου.

Ο βίος του Aldous Huxley

Ο Aldous Huxley γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Godalming στην επαρχία Surrey της Αγγλίας και ήταν το τρίτο παιδί του Λέοναρντ Χάξλεϋ και της Τζούλια Άρνολντ. Το 1908 ο συγγραφέας ενώ διανύει τα πρώτα χρόνια σπουδών, προσβάλλεται από κερατίτιδα και τυφλώνεται.

Ωστόσο αυτό δεν τον εμποδίζει να συνεχίσει και έτσι το 1913 αρχίζει να φοιτά στο Balliol College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ενώ στη συνέχεια και για περίπου 10 χρόνια ασχολείται με την ποίηση. Το 1918 εγκαθίσταται στο Λονδίνο όπου και εργάζεται ως δημοσιογράφος, ενώ την ίδια εποχή παντρεύεται την καλή του, Μαρία Νις.

Ο Άλντους Χάξλεϋ είναι επίσης γνωστός για ένα ακόμη έργο, “το Νησί”, το οποίο εκδόθηκε το 1962 και αποτελεί ένα οικολογικό και ανθρωπιστικό μανιφέστο.
Ο συγγραφέας επηρεάστηκε έντονα από τους επιστήμονες της οικογένειάς του, τον παππού του Τόμας Χάξλεϋ, ο οποίος ήταν γνωστός βιολόγος και τον ετεροθαλή αδελφό του Σερ Άντριου Χάξλεϋ, ο οποίος βραβεύτηκε με το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1963. Αυτές οι οικογενειακές του καταβολές τον ώθησαν να αποτυπώσει στο έργο τις σωματικές και πνευματικές αλλαγές που υφίσταται ο άνθρωπος με τη συμβολή της τεχνολογίας, της γενετικής μηχανικής και της εφαρμοσμένης ψυχολογίας.

Λίγα λόγια για το έργο

Το έργο παρουσιάζει μία φουτουριστική κοινωνία σκοπός της οποίας είναι η δημιουργία μίας κοινότητας που θα περικλείεται μόνο από χαρούμενους ανθρώπους. Οι τελευταίοι βιώνουν στην ουσία μία απατηλή ουτοπία, μία επίπλαστη ευημερία και ασφάλεια και μία έντονη ανελευθερία. Η ζωή τους είναι προδιαγεγραμμένη πριν καν ξεκινήσει. Η βιολογική ταυτότητα των ανθρώπων που πρόκειται να γεννηθούν προκαθορίζεται από πριν, προγραμματίζοντας τη σωματική και πνευματική τους διάπλαση και κατηγοριοποιώντας τους σε συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις. Ακόμη και η φυσική γονιμοποίηση έχει αντικατασταθεί από μία μαζική και τεχνητή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δυστοπία, η κοινωνία σε κρίση (Μέρος Α΄)

Από πολύ μικρή ηλικία προδιαγράφονται η συμπεριφορά, οι στάσεις και οι πεποιθήσεις των ατόμων με τη βοήθεια διάφορων πειραμάτων, ενώ αποκτούν μία θετική στάση απέναντι στο θάνατο έτσι ώστε να μην φοβούνται την απώλεια και να μη βιώνουν το συναίσθημα του πόνου όταν κάποιος πεθαίνει.

Από την άλλη, οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν περιορισμούς στις σεξουαλικές παρορμήσεις τους και έχουν την ελευθερία να κάνουν οτιδήποτε τους προξενεί ευχαρίστηση. Με προτροπή μάλιστα της εξουσίας τα άτομα καταναλώνουν το soma, ένα χάπι που τους παρέχει την πλήρη “ελευθερία”. Τους προσφέρει δηλαδή την ικανότητα να απομακρύνονται από κάθε τι αρνητικό, εν ολίγοις τους υποβάλει σε μία υπνωτική και παθητική κατάσταση. Τα άτομα σε αυτήν την δυστοπική κοινωνία αισθάνονται ελεύθεροι γιατί αισθάνονται ευτυχισμένοι.

Το μέλλον από την οπτική του Χάξλεϋ

Ο Χάξλεϋ με τη διορατικότητα που τον διακατείχε, εισήγαγε στο έργο τους πιθανούς κινδύνους που θα προέκυπταν από μία κακή χρήση των βιοιατρικών εφαρμογών. Η εξουσία στο βιβλίο παρουσιάζεται να εκμεταλλεύεται την εξέλιξη της τεχνολογίας έτσι ώστε το κράτος να παραμένει σταθερό και δυνατό. Το τελευταίο φαίνεται να ελέγχει απόλυτα τους ανθρώπους, να αντικαθιστά τις ελευθερίες της ζωής και το δικαίωμά τους να κυνηγούν και να δημιουργούν την δική τους ευτυχία.

Αυτή η πληθώρα γνώσεων που διαθέτουν τα άτομα στον “θαυμαστό καινούριο κόσμο” του συγγραφέα σχετικά με τον έλεγχο της ζωής τους, την μέτρηση του πόνου, της ευχαρίστησης, των γηρατειών και τη διαχείρισή τους έτσι ώστε να βιώνουν μόνο το συναίσθημα της χαράς, έχει ως αποτέλεσμα να μην εκτιμούν την ευτυχία και να μην παλεύουν για την απόκτησή της. Επίσης δεν καλλιεργούν μία ώριμη σκέψη και κρίση, γεγονός που τους καθιστά ακόμη πιο ευάλωτους.

Η χρήση του soma μάλιστα καταφέρνει να επισκιάσει την πραγματικότητα, αντικαθιστώντας την με αυταπάτες και καθιστώντας τα άτομα μέσω μίας συνεχούς αίσθησης χαράς και ευχαρίστησης εύκολα χειραγωγήσιμα, αδύναμα και με ελάχιστα περιθώρια ελέγχου του εαυτού τους και της ταυτότητάς τους. Σε αυτήν την κατάσταση τα άτομα δεν μπορούν να κρίνουν, να αναρωτηθούν, να αψηφήσουν, να εναντιωθούν παρά μόνο να εκπληρώσουν τις ανάγκες τους, όπως έχουν διαμορφωθεί από το κράτος. Προδιαγεγραμμένες ανάγκες και επιθυμίες για να αναζητούν και να καταναλώνουν αγαθά και υπηρεσίες όσο περισσότερο γίνεται, εθισμένοι έτσι σε μία καταναλωτική μανία και με περιορισμένη την ανθρώπινη δημιουργικότητα, πάντα υπό την αίσθηση μίας απόλυτης ευτυχίας.

Αξίζει να διαβάσετε αυτό το σπουδαίο έργο καθώς εισάγει ένα διαφορετικό περιεχόμενο στις έννοιες της ευτυχίας και της ελευθερίας και σας οδηγεί να αναρωτηθείτε εάν είναι καλύτερο κάποιος να είναι ελεύθερος ή ευτυχισμένος. Ο νέος κόσμος και η νέα εποχή που οραματίστηκε ο Χάξλεϋ στο βιβλίο φέρνει πολλές ομοιότητες με την δική μας. Ο συγγραφέας μέσα από αυτήν την αφήγηση μας προτρέπει να “επιλέξουμε” τον τρόπο που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την τεχνολογική και ιατρική εξέλιξη που βιώνουμε σήμερα, επισημαίνοντάς μας ταυτόχρονα τους κινδύνους που ελλοχεύουν από μία κακή χρήση.

Συντάκτης: Στεφανία Αποστόλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.