Εμβόλια στους ενήλικες: Μία αναγκαιότητα
Μία από τις πρώτες αναμνήσεις από την παιδική ηλικία μας είναι οι τακτικές επισκέψεις στον παιδίατρο και η «δύσκολη στιγμή» των εμβολιασμών. Τις στιγμές εκείνες, θυμόμαστε τη μητέρα μας να μας εξηγεί ότι αυτό γίνεται για να μην «αρρωσταίνουμε». Όταν φθάνουμε τελικά στην ενήλικη ζωή αντιλαμβανόμαστε ότι οι εμβολιασμοί πρέπει να συνεχιστούν. Γιατί;
Γιατί εμβολιαζόμαστε;
Σκοπός του εμβολιασμού είναι να δημιουργήσει στο σώμα μας «ανοσολογική μνήμη». Όταν δηλαδή έρθουμε σε επαφή με κάποιο μικρόβιο, ο ανοσιακός μας μηχανισμός να είναι ικανός να το αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ώστε να μη νοσήσουμε.
Για ποια νοσήματα υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια;
Δεν είναι εφικτό τεχνολογικά να παρασκευασθούν εμβόλια για όλα τα νοσήματα. Κατά κανόνα διαθέσιμα εμβόλια υπάρχουν για τις πλέον απειλητικές λοιμώξεις που συνοδεύονται από μεγάλο ποσοστό θανάτου όπως η λύσσα, ο τέτανος, η διφθερίτιδα και η πολυομυελίτιδα.
Δεν επαρκεί ο παιδικός εμβολιασμός; Πρέπει να συνεχίζονται οι εμβολιασμοί όταν ενηλικιωνόμαστε;
Καθώς μεγαλώνουμε η «ανοσολογική» μνήμη που προσφέρει ο εμβολιασμός εξασθενεί, οπότε θα πρέπει να επανενεργοποιήσουμε την εν λόγω μνήμη. Η πρακτική αυτή καθιστά αναγκαία την επανάληψη του εμβολιασμού για κάποια νοσήματα στην ενήλικη ζωή.
Για ποια νοσήματα εμβολιάζονται οι ενήλικες και πότε;
Κάθε πέντε έτη πρέπει να γίνεται αναμνηστικός εμβολιασμός για τον τέτανο. Επίσης, απαιτείται να εμβολιάζονται ενήλικες για λοιμώξεις στις οποίες εκτίθενται επαγγελματικά, όπως λόγου χάρη οι ιατροί, οι οδοντίατροι και οι νοσηλευτές, για ηπατίτιδα Α και ηπατίτιδα Β. Όλοι οι ενήλικες άνω των 65 ετών και όσοι πάσχουν από χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ανεξαρτήτως της ηλικίας τους πρέπει να εμβολιάζονται κάθε πέντε έτη κατά του πνευμονιόκοκκου.
Τι είναι το εμβόλιο της γρίπης;
Τα στελέχη του ιού της γρίπης από τα οποία κινδυνεύουμε να νοσήσουμε δεν είναι ίδια κάθε έτος. Έτσι κάθε χρόνο περί τα τέλη του φθινοπώρου παρασκευάζεται και κυκλοφορεί εμβόλιο που περιέχει τα πιο πιθανά στελέχη του ιού από τα οποία μπορεί κανείς να προσβληθεί στη διάρκεια του χειμώνα.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται για γρίπη;
Όλοι οι ενήλικες μπορούν χωρίς φόβο να εμβολιασθούν για τη γρίπη. Ιδιαίτερα όμως πρέπει να εμβολιάζονται όσοι είναι μεγαλύτεροι των 65 ετών και όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα ανεξαρτήτως ηλικίας.
Ευάγγελος Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης
Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας
Δ΄ Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο, ΑΤΤΙΚΟΝ