Τα εμπόδια στην αποτελεσματική επικοινωνία
Άλλο ένα σεμινάριο του Believe in You με τίτλο «Τα εμπόδια στην αποτελεσματική επικοινωνία» και με εισηγήτρια την κα Εύη Ξυραφά διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία. Ένα διαδραστικό σεμινάριο που ξεκίνησε με ευχάριστη διάθεση τόσο από την εισηγήτρια, όσο και από τους συμμετέχοντες.
Ποιος είναι ο στόχος μας; Τι θέλουμε να αποκομίσουμε από το σεμινάριο;
Αρκετοί συμμετέχοντες τόλμησαν να πάρουν το λόγο σε αυτή την πρώτη ερώτηση και να μοιραστούν με όλους τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όταν επικοινωνούν με άλλους ανθρώπους και τι περιμένουν ή τι θα ήθελαν να μάθουν από ένα τέτοιο σεμινάριο που αφορά την επικοινωνία.
Χαρακτηριστικά η Δέσποινα μάς εξομολογείται ότι «Δεν μπορώ να μεταφέρω καλά αυτά που λέω». Η Εύη προσδοκά ότι «Θα ακούσω κάτι το οποίο δεν γνωρίζω». Ο Παναγιώτης συμπεραίνει ότι «Συνήθως οι άνθρωποι ντρέπονται να προσεγγίσουν κάποιον και να ανοιχτούν. Θέλω να μάθω πώς μπορεί αυτό να ξεπεραστεί». Τέλος, ο Βαγγέλης ρωτάει «Ποια είναι τα εμπόδια και πώς μπορούν να ξεπεραστούν;», ενώ ο Σπύρος θα ήθελε «Να ανιχνεύσουμε τους αγωγούς της επικοινωνίας».
Φυσικά, χωρίς την επικοινωνία, ο άνθρωπος δεν είναι ικανός να πετύχει τίποτα. Ωστόσο, η κα Ξυραφά μάς καθησυχάζει λέγοντας ότι «Η γνώση είναι το εργαλείο για να αλλάξει και η δική μας ζωή αλλά και η ζωή των άλλων». Εξάλλου, όπως έχουμε πει, η επικοινωνία είναι μια επίκτητη ικανότητα. Ναι, όλοι μπορούμε να μιλήσουμε, όμως για να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά χρειάζεται να καλλιεργήσουμε αυτή την ομιλία, να της δώσουμε μορφή και να την εμπλουτίσουμε με τις διάφορες υπο-ικανότητες επικοινωνίας.
Τι μας εμποδίζει όμως να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά;
Δεν θα φανταζόμασταν ποτέ ότι η μη αποτελεσματική επικοινωνία θα οφειλόταν σε τόσα πολλά εμπόδια, όπως παρουσιάστηκαν στο σεμινάριο αυτό. Μια σειρά από εμπόδια, πολλά από τα οποία ούτε τα γνωρίζαμε ως εμπόδια! Θα ήθελα εδώ να σταθώ σε μερικά που μου προκάλεσαν ιδιαίτερη εντύπωση, ίσως γιατί σε αυτά αναγνώρισα και σημεία της δικής μου –μη αποτελεσματικής συχνά– προσπάθειας να επικοινωνήσω.
Πρώτα-πρώτα, οι ασαφείς στόχοι. Ζούμε σε μια γρήγορη εποχή που περιμένει από εμάς να είμαστε πάντα σε ετοιμότητα. Αυτή η πίεση γεμίζει τον εγκέφαλό μας με πληθώρα σκέψεων που βεβαίως είναι αδύνατον να λεχθούν. Όμως συχνά προσπαθούμε να εκφράσουμε όλες αυτές τις σκέψεις μας με αποτέλεσμα να δημιουργείται ασάφεια και ασυνέχεια όχι μόνο στον συνομιλητή μας, αλλά ακόμη και σε εμάς τους ίδιους.
Μη σωστά μηνύματα. Να ένα ακόμη εμπόδιο της αποτελεσματικής επικοινωνίας. Θέλουμε να επικοινωνήσουμε μια σκέψη μας, αλλά ο τρόπος με τον οποίο την εκφράζουμε τελικά δεν είναι ο κατάλληλος, ώστε να καταλάβει ο συνομιλητής μας αυτό που εννοούμε. Είναι σημαντικό, όταν θέλουμε να εκφράσουμε τις σκέψεις μας, να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σαφείς και πιο ακριβείς, ώστε να βοηθήσουμε τον δέκτη να λάβει το μήνυμα που θέλουμε να του στείλουμε ως πομποί.
Από τη λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει και το εμπόδιο που δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι στην επικοινωνία όταν εξάγουμε βιαστικά συμπεράσματα. Πριν ο συνομιλητής μας ολοκληρώσει τα λεγόμενά του είτε τον διακόπτουμε νομίζοντας ότι γνωρίζουμε τι θέλει να μας πει, είτε σταματάμε να είμαστε ενεργητικοί ακροατές και συνεχίζουμε οι ίδιοι τα λεγόμενά του στη σκέψη μας. Φυσικά τις περισσότερες φορές τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουμε είναι εσφαλμένα και απέχουν πολύ από τις σκέψεις του συνομιλητή μας.
Τέλος, το μεγαλύτερο, για εμένα, εμπόδιο στην επικοινωνία είναι οι ελλιπείς ικανότητες επικοινωνίας. Πώς θα καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά, χωρίς να κάνουμε τα παραπάνω λάθη –και άλλα πολλά που υπάρχουν ακόμα– εάν δεν βελτιώσουμε τις επικοινωνιακές μας ικανότητες;
Εμπόδια, ωστόσο, δεν δημιουργούνται μόνο από τον πομπό, αλλά και από τον δέκτη των μηνυμάτων. Για να υπάρξει αποτελεσματική επικοινωνία πρέπει να υπάρχει και αποτελεσματική ακρόαση. Υπάρχουν κι εδώ συχνά εμπόδια. Πέρα από τα φυσιολογικά εμπόδια, όπως τα προβλήματα ακοής, υπάρχουν τα περιβαλλοντικά εμπόδια, δηλαδή οι φυσικοί περισπασμοί, τα εμπόδια στάσης, δηλαδή η αλαζονεία μας ή ο φόβος μας να μην φανεί ότι δεν γνωρίζουμε κάτι, υπάρχουν πάντα και οι κοινωνικοπολιτιστικές διαφορές ανάμεσα στους συνομιλητές, που δυσχεραίνουν την επιτυχημένη επικοινωνία, και τέλος όλες εκείνες οι εσφαλμένες παραδοχές ότι ο ομιλητής έχει την ευθύνη για μια αποτελεσματική επικοινωνία ή ότι η ακρόαση είναι μια παθητική διαδικασία.
Το πρόγραμμα Communication Skills Training με εισηγήτρια την κα Ξυραφά υπόσχεται να μας βοηθήσει να βελτιώσουμε τις επικοινωνιακές μας ικανότητες. Ξεκινάει στις 23/11 και καλύπτει όλες τις δεξιότητες επικοινωνίας που χρειάζεται κάποιος να διαθέτει τόσο προσωπικά, όσο και επαγγελματικά. Για δηλώσεις συμμετοχής δείτε εδώ.
Πρέπει βέβαια πρώτα να δεχτούμε ότι «Ερμηνεύουμε και δεχόμαστε διαφορετικά», όπως αναφέρει η κα Ξυραφά. Εάν λοιπόν παραδεχτούμε πρώτα ότι κάθε άνθρωπος είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα, με τη δική του αντίληψη, τότε θα είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην επίτευξη της αποτελεσματικής επικοινωνίας.
Το σεμινάριο έκλεισε με πολλά χαμόγελα ζωγραφισμένα στα πρόσωπα των συμμετεχόντων, οι οποίοι έθεσαν εκ νέου στόχους, αυτή τη φορά πιο συγκεκριμένους σε σχέση με την έναρξη του σεμιναρίου: «Να ακούω προσεκτικά και να μιλάω λιγότερο», «είναι σημαντική η πρώτη επαφή στην επικοινωνία, η πρώτη εντύπωση», «όταν κάποιος δεν θέλει, δεν έχει νόημα να προσπαθούμε».
