Εμπιστοσύνη: Όσο δύσκολα χτίζεται, τόσο εύκολα γκρεμίζεται

Θυμάσαι πότε ήταν η τελευταία φορά που ξεστόμισες τις λέξεις «σε εμπιστεύομαι»; Πότε την δέχτηκες και την προσέφερες απλόχερα, χωρίς δεύτερες σκέψεις; Πότε, ακόμα και μετά από δεύτερες σκέψεις, επέτρεψες στον εαυτό σου να τη χτίσει και, πότε, παρά τη θέλησή σου, στη γκρέμισαν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα; Η εμπιστοσύνη είναι, ίσως, ο βασικότερος «πυλώνας» ισορροπίας σε μία σχέση, η σημαντικότερη βάση, πάνω στην οποία χτίζεται το οικοδόμημά της· είναι, ωστόσο, εξαιρετικά εύθραυστη.

Γιατί η εμπιστοσύνη χτίζεται τόσο δύσκολα;

1. Γιατί η εμπιστοσύνη είναι απόδειξη αγάπης και η αγάπη χρειάζεται αρκετό καιρό για να ανθίσει. Δεν γίνεται να εμπιστεύεσαι κάποιον και να μην πιστεύεις ότι κάνει το καλύτερο που μπορεί όσον αφορά τη σχέση σας. Δεν γίνεται να τον εμπιστεύεσαι και να μην περιμένεις από εκείνον να σεβαστεί την ατομικότητα και τις επιλογές σου. Δεν γίνεται να τον εμπιστεύεσαι και να πιστεύεις πως δεν θέλει το καλό σου. Η αγάπη από μόνη της είναι ένα πολύπλοκο συναίσθημα: Χρειάζεται ειδική φροντίδα για να μεγαλώσει, χρόνο και σταθερότητα. Η εμπιστοσύνη χρειάζεται ακριβώς τα ίδια. Αγάπη και εμπιστοσύνη αλληλοεπηρεάζονται και η μία δεν είναι δυνατόν να υπάρξει χωρίς την άλλη.
2. Γιατί η εμπιστοσύνη επηρεάζει τα υπόλοιπα συναισθήματά σου και επηρεάζεται από αυτά. Η εμπιστοσύνη χρειάζεται χρόνο και κόπο για να χτιστεί, καθώς απαιτεί τη συνύπαρξη και άλλων συναισθημάτων και άτυπων συμβολαίων. Η κρίση μας πολλές φορές θολώνει από το συναίσθημα της στιγμής, η εμπιστοσύνη όμως όχι, διότι προϋποθέτει ανιδιοτελή κατανόηση και πίστη ότι ο άνθρωπος που εμπιστεύεσαι δεν θα προδώσει τα συναισθήματά σου, ώστε να κλονιστεί η εμπιστοσύνη σου.

Επίσης, η εμπιστοσύνη σε βοηθά να ελέγξεις και να κρίνεις όλα τα υπόλοιπα συναισθήματά σου. Την επόμενη φορά που θα νιώσεις ζήλεια, περιέργεια, θυμό για ένα πρόσωπο, μέτρα τον βαθμό της εμπιστοσύνης που έχεις απέναντί του. Ήταν μια παρόρμηση της στιγμής ή όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα πηγάζουν από την έλλειψη εμπιστοσύνης; Γιατί είναι φυσιολογικό καμιά φορά να λειτουργούμε αυθόρμητα, βιαστικά και, δυστυχώς απερίσκεπτα, αλλά πρέπει να αντιλαμβανόμαστε, αν αυτό συμβαίνει σπάνια ή αν είναι απόρροια της ελλιπούς εμπιστοσύνης μας.

3. Γιατί η εμπιστοσύνη συγ-χωρεί (συν + χώρος) και, για να δώσει χώρο, χρειάζεται χρόνο για να τον δημιουργήσει. Με την εμπιστοσύνη συν-χωρείς, δίνεις χώρο πιο εύκολα, αντιλαμβάνεσαι πως δεν πειράζει να πέσει και μια κουβέντα κάτω, να πει κάποιος και μια κουβέντα παραπάνω ή να δράσει παρορμητικά. Η εμπιστοσύνη έχει πάρει χρόνο, προσωπικό και συλλογικό, για να χτιστεί και επιτρέπει τα λαθάκια της ανθρώπινης φύσης. Για να δημιουργηθεί η εμπιστοσύνη ανάμεσα σε δύο ανθρώπους, σημαίνει πως μεσολάβησε ένα χρονικό διάστημα, στο οποίο και οι δύο απέδειξαν ότι την αξίζουν. Έτσι, πλέον, αναγνωρίζεται η μεγάλη αξία αυτού του συναισθήματος και ο ένας συγχωρεί ευκολότερα τα λάθη του άλλου.

Όταν όμως δεν πιστεύουμε ότι ο άλλος έκανε ένα λάθος ακούσια και ότι δεν είχε ως απώτερο σκοπό να μας πληγώσει, δεν καλλιεργούμε το συναίσθημα της συγχώρεσης και της μελλοντικής εμπιστοσύνης. Έτσι, στερούμε σταδιακά από τον εαυτό μας την ανθρώπινή του σύνδεση, μία φυσιολογική ζωή με τα πάνω και τα κάτω της. Γι’ αυτό η πραγματική εμπιστοσύνη χρειάζεται χρόνο, ώστε σε πιθανό λάθος, να μη βιαστούμε να κρίνουμε τον άλλο, αλλά να νιώθουμε σίγουροι ότι οι σκοποί του δεν ήταν κακοί. Ας μη φοβόμαστε να δίνουμε δεύτερες ευκαιρίες.

4. Γιατί η εμπιστοσύνη είναι δίδυμη αδελφή της ασφάλειας. Η εμπιστοσύνη που έχουμε σε ένα πρόσωπο φανερώνει την πεποίθηση μας ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι φερέγγυος, ότι έχει θετικά συναισθήματα και κανένα σκοπό να μας βλάψει. Στο σπίτι μας νιώθουμε ασφάλεια: Όλα είναι οικία, μπορούμε να αφήσουμε τα ρούχα μας και τα πράγματά μας οπουδήποτε θέλουμε, να ξεκουραστούμε, να κλείσουμε την πόρτα στον κόσμο και να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας. Το ίδιο συμβαίνει και όταν εμπιστευόμαστε. Για την ακρίβεια, μπαίνουμε στο σπίτι μας, κάνουμε ό,τι κάναμε και πριν, αλλά ταυτόχρονα συγκατοικούμε με έναν άνθρωπο, αυτόν που εμπιστευόμαστε. Σε αυτόν επιτρέπουμε να δει πώς λειτουργούμε, πού αφήνουμε τα ρούχα μας, πώς κάνουμε τις δουλειές μας, πώς ξεκουραζόμαστε, ποια είναι τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας. Κατ’ επέκταση, ο άνθρωπος αυτός έχει, ανά πάσα ώρα και στιγμή, τη δυνατότητα να προκαλέσει ανακατατάξεις στη ζωή μας και να πληγώσει τα συναισθήματά μας. Αλλά, για να του έχουμε επιτρέψει να συγκατοικεί μαζί μας, σημαίνει ότι νιώθουμε ασφάλεια πως, όταν κοιμόμαστε και εκείνος περιφέρεται στο σπίτι μας, δεν θα επιφέρει αλλαγές, τις οποίες θα ανακαλύψουμε έντρομοι μόλις ξυπνήσουμε. Η ασφάλεια ισοδυναμεί με την εμπιστοσύνη και χρειάζεται και αυτή αρκετό καιρό για να δημιουργηθεί.

Γιατί η εμπιστοσύνη διαλύεται τόσο εύκολα;

Η απάντηση είναι απλή: Ένα λουλούδι μπορεί να το ποτίζεις χρόνια, αλλά αρκεί μία καταιγίδα για να το ξεριζώσει. Ένα παιδί κάνει πρωταθλητισμό χρόνια, όμως μία κακή στιγμή ή ένας τραυματισμός αρκούν για να του στερήσουν την πρωτιά. Μία μητέρα μπορεί να δουλεύει σε δύο δουλειές ταυτόχρονα για να βγάλει τα προς το ζην, αλλά δεν είναι στο χέρι της αν θα την κρατήσουν και στις δυο.

Πάντα κάνεις, επομένως, το καλύτερο που μπορείς, αλλά δεν μπορείς να ελέγξεις τις αποφάσεις των άλλων, οι οποίες, δυστυχώς, συχνά επηρεάζουν τη ζωή σου.

Το ίδιο συμβαίνει και με την εμπιστοσύνη: Την χτίζεις με κόπο σε μεγάλο διάστημα χρόνου, αλλά μην μπορώντας να πατήσεις κουμπιά και να ελέγξεις τον τρόπο που δρουν και σκέφτονται οι άλλοι, δεν μπορείς να έχεις τη σιγουριά ότι πάντα θα σου συμπεριφέρονται με τον τρόπο που εσύ θεωρείς ιδανικό. Η προσπάθεια που καταβάλλουμε για κάτι είναι αυτή που το καθιστά σημαντικό. Γι’ αυτό η εμπιστοσύνη διαλύεται τόσο εύκολα· επειδή επενδύσαμε πολλά χτίζοντάς την, απογοητευόμαστε βαθιά όταν πέφτουμε έξω.

Τι μπορείς να κάνεις, λοιπόν, αφού ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για το πώς θα κυλήσουν τα πράγματα και τι νέες ισορροπίες θα χρειαστεί να δημιουργήσεις στη ζωή σου;

Να σιγουρευτείς ότι εμπιστεύεσαι και αγαπάς πολύ τον εαυτό σου. Έτσι, έχεις περισσότερες πιθανότητες να γίνεις πομπός ανάλογων συναισθημάτων, γιατί ό,τι εκπέμπεις, αντανακλάται πίσω σε εσένα. Να μην ξεχνάς πως πολλές φορές η εμπιστοσύνη χτίζεται ξανά και ξανά από την αρχή· έχει και αυτό τη δική του ομορφιά. Για την ακρίβεια, χτίζεται μέσα από τις νέες πράξεις, όταν οι παλιές αποτύχουν. Χτίζεται και από το τι κάνεις, όταν δεν τηρείς αυτά που έχεις υποσχεθεί. Χτίζεται από την αρχή με θέληση και μπορεί με αγάπη να κρατήσει για πάντα.

Συντάκτης: Μαρίνα Πανέλα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.