“Earwarms”: Γιατί «κολλάμε» με ένα τραγούδι;
Υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει «κολλήσει» για ώρες ή και μέρες με ένα τυχαίο τραγούδι που είτε άκουσε στο ραδιόφωνο είτε τυχαία σε κάποια διαφήμιση; Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι τέτοιου είδους «κολλήματα» (“earworms”) αποτελούν τυχαία γεγονότα και ισχυρίζονται ότι απλώς …μισούν το ρυθμό ή τους στίχους του. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα, σύμφωνα με έρευνα στο Πανεπιστημίου Bucknell, περισσότερο από το 50% των φοιτητών είχαν κολλήσει με ευχάριστα τραγούδια , το 30% με αδιάφορα και το 20% με δυσάρεστα.
Οι λόγοι του μουσικού «κολλήματος»
Προσπαθώντας να λύσει το γρίφο γύρω από το συγκεκριμένο φαινόμενο, μια Αγγλίδα ψυχολόγος ανακάλυψε ότι ο πυρήνας του έχει άμεση σχέση με τον εγκέφαλό μας, ο οποίος επεξεργάζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο τη μουσική, ανάλογα με τις υπάρχουσες αισθήσεις του οργανισμού μας. Με αυτό τον τρόπο, μια λέξη ή ένα συναίσθημα, λειτουργώντας ως «κωδικός» είναι ικανά να επαναφέρουν το ρυθμό του μουσικού κομματιού στο μυαλό μας, καθώς ο εγκέφαλος νομίζει ότι βιώνουμε μια παρόμοια κατάσταση. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει οπωσδήποτε ότι οι στίχοι είναι ξεχωριστοί για εμάς ούτε ότι σχετίζονται με τη ψυχολογία μας.
Τα μουσικά κομμάτια που δεν μπορούν να ξεκολλήσουν από το μυαλό μας ή αλλιώς τα “earworms” λειτουργούν «παρασιτικά», υπό την έννοια ότι λειτουργούν μέσα από την «ακούσια μνήμη», μια ιδιότητα που κινεί ακόμα και την επιθυμία μας για φαγητό. Βέβαια, οι θεωρίες του φαινομένου είναι διάφορες και ιδιαίτερα πολύπλοκες, καθώς ορισμένοι ερευνητές θεωρούν ότι το μουσικό «κόλλημα» ευθύνεται στην ανάγκη του εγκέφαλού μας να κρατηθεί απασχολημένος με κάτι… Φυσικά σημαντικό ρόλο διαθέτει η συχνότητα ακρόασης ενός τραγουδιού αλλά και η χρονική εγγύτητα της τελευταίας επαφής μαζί του.
Πώς να απαλλαγούμε από τα “Earworms”
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η αιτία του φαινομένου βρίσκεται στην κατασκευή του εγκεφάλου μας, με τους μουσικούς, τις γυναίκες, τους αγχώδεις και τους κουρασμένους ανθρώπους να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις επίδρασης. Ορισμένοι τρόποι πάντως για να προσπαθήσουμε να «ξεκολλήσουμε» ένα τραγούδι από το μυαλό μας είναι είτε αντικαθιστώντας το με ένα άλλο, είτε αποσπώντας την προσοχή μας με κάτι διαφορετικό.
Ειδικότερα:
-
Ενεργοποιείστε το ραδιόφωνο και τραγουδήστε δυνατά και χωρίς παύση ένα άλλο τραγούδι. - Απασχοληθείτε με μια δραστηριότητα που θα κρατήσει τον εγκέφαλό σας σε πλήρη επεξεργασία.
- Αν τα αποτελέσματα δεν είναι τα ιδανικά, ακούστε συνέχεια το τραγούδι που σας έχει «κολλήσει» μέχρι να γίνει ενοχλητικό στο μυαλό σας.
- Μοιραστείτε το τραγούδι με ένα φίλο (αλλά προειδοποιείστε τον ότι θα «κολλήσει» με τον ίδιο ρυθμό)!
