Η δύναμη του μυαλού μας
Ο άνθρωπος αποτελεί μια ατελή ύπαρξη, ωστόσο διαθέτει ένα πανίσχυρο «όπλο», τον εγκέφαλο. Στον επιστημονικό κόσμο υπάρχουν πολλές άγνωστες δυνατότητες του εγκεφάλου. Σκέψεις, όνειρα, πόθοι, φόβοι, ανησυχίες, γίνονται πραγματικότητα μέσα από μια διαδικασία κατά την οποία ο εγκέφαλος του ανθρώπου επεξεργάζεται και υλοποιεί πληροφορίες που βρίσκονται αποθηκευμένες στο μυαλό.
Συνειδητό, υποσυνείδητο και ασυνείδητο
Φυσικά, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ο εγκέφαλος δεν αποτελείται μόνο από το συνειδητό κομμάτι, αλλά και από το υποσυνείδητο και το ασυνείδητο. Κατά την διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της καθημερινής μας ζωής είμαστε σε επαφή με το συνειδητό νου μας ενώ το υποσυνείδητο μπορεί να κληθεί σε δράση σε ορισμένες καταστάσεις, αλλά γενικά παίζει το ρόλο ενός “αυτόματου πιλότου”, είτε είμαστε ξύπνιοι είτε όταν κοιμόμαστε.
Ο Freud υποστηρίζει ότι στην ανθρώπινη προσωπικότητα συμβαίνει ό,τι και με ένα παγόβουνο: μόνο ένα μικρό του μέρος είναι εμφανές και ορατό, ενώ το υπόλοιπο, το μεγαλύτερο, παραμένει καλυμμένο και απόκρυφο. Υποστηρίζει ότι υπάρχουν στην προσωπικότητά μας διάφορες πλευρές (επιθυμίες, ικανότητες, ηθικοί κανόνες), οι οποίες, ενώ εμείς δεν τις γνωρίζουμε, ούτε τις συνειδητοποιούμε, παρ’ όλα αυτά έχουν σημαντικές επιδράσεις στη συμπεριφορά μας και διακυβερνούν ουσιαστικά την ψυχική μας ζωή.
Οι ψυχολογικές διαδικασίες και δραστηριότητες, σύμφωνα με τον Freud, διακρίνονται σε τρία είδη:
1. τις συνειδητές, οι οποίες αναφέρονται στην άμεση εμπειρία, οτιδήποτε δηλαδή προσλαμβάνει και αντιλαμβάνεται το άτομο σε κάθε δεδομένη στιγμή.
2. τις υποσυνείδητες, οι οποίες περιλαμβάνουν όλα τα γεγονότα, σκέψεις, ιδέες, αναμνήσεις, που είναι εκτός της άμεσης επίγνωσης του ατόμου, αλλά είναι άμεσα διαθέσιμα.
3. τις ασυνείδητες, οι οποίες περιλαμβάνουν τις παιδικές και τρέχουσες εμπειρίες μας, αναμνήσεις, φόβους, ελπίδες, επιθυμίες, ορέξεις, σκέψεις και ορμές, για τις οποίες όμως δεν έχουμε καμιά σαφή επίγνωση.
Οι συνειδητές διαδικασίες είναι μικρό μέρος της ψυχικής ζωής μας αλλά το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνουν οι ασυνείδητες διαδικασίες. Πολλές ανεξήγητες ή παράξενες πράξεις, συμπεριφορές και ψυχολογικές καταστάσεις οφείλονται στην επίδραση του υποσυνείδητου και του ασυνείδητου.
Γενικά όταν θέλουμε να αλλάξουμε μερικά πράγματα σε σχέση μ’ εμάς, πρέπει να το κάνουμε αλλάζοντας το υποσυνείδητό μας, φέρνοντας το σε συμφωνία με αυτό που συνειδητά θέλουμε. Δύσκολο ε; Κι όμως, δεν είναι ακατόρθωτο. Μπορούμε με αυτό το τρόπο να ελέγξουμε διάφορες συνήθειες και συμπεριφορές μας, ή τις διαδικασίες της μάθησης και της ανάμνησης. Αρκεί να πληροφορήσουμε ή να επηρεάσουμε ανάλογα το υποσυνείδητό μας. Με τη συνειδητή μας προσπάθεια μόνο, όσο σκληρά και αν προσπαθήσουμε, είναι δύσκολο να επιτύχουμε τις αλλαγές που θέλουμε, γιατί απλούστατα το υποσυνείδητό μας δε θα δεχθεί τις συνειδητές επιθυμίες μας.
