Η διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων είναι θετική ικανότητα;
Σας έχει τύχει να συναντήσετε κάποιον άνθρωπο που να παραμένει εξοργιστικά ήρεμος ό,τι και να συμβαίνει στη ζωή του; Έχουμε ακούσει ανθρώπους να περιγράφουν το σύντροφό τους ή φίλους τους ότι είναι χαμογελαστοί και ήρεμοι σε κάθε περίσταση και αυτό τελικά τους εκνευρίζει. Γιατί άραγε να μας εκνευρίζει η αυτοκυριαρχία κάποιου; Μήπως νομίζουμε ότι υποκρίνεται; Οι επιστήμονες έχουν ερευνήσει αντίστοιχα ερωτήματα. Για να δούμε τι μας απαντούν…
Χιλιάδες άνθρωποι ζουν ή εργάζονται με άλλους ανθρώπους, οι οποίοι είναι εξοργιστικά ήρεμοι. Η ψυχραιμία παίζει σημαντικό ρόλο, ειδικά σε κρίσεις. Ο Ζίγκμουντ Φρόιντ περιέγραψε και την ενδεχόμενη αρνητική πλευρά των καταπιεσμένων συναισθημάτων. “’Ενας λόγος για τον οποίο είμαστε τόσο εξοικιωμένοι με τα συναισθήματα που νιώθουν οι γύρω μας είναι ότι όταν πρόκειται για ένα αληθινό συναίσθημα, παίρνουμε σημαντικές πληροφορίες για όσα ενδιαφέρουν τον καθένα. Όταν αυτό το συναίσθημα καταπιέζεται, “οι άνθρωποι λένε: δεν είσαι σαν εμάς, δεν σε ενδιαφέρουν αυτά που κάνουμε εμείς”.
Η ενδελεχής μελέτη αυτού που οι επιστήμονες αποκαλούν διαχείριση συναισθημάτων είναι αρκετά καινούρια και για ευνόητους λόγους έχει επικεντρωθεί περισσότερο σε ασίγαστα πάθη παρά σε ήρεμα συναισθήματα. Τα ασυγκράτητα συναισθήματα εξάλλου συνδέονται και με πολλές διανοητικές διαταραχές.
Η κοινωνική λειτουργία είναι διαφορετική υπόθεση. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι άνθρωποι αξιοποιούν ποικίλα ψυχολογικά μέσα για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους σε κοινωνικές καταστάσεις και αυτές οι τεχνικές συχνά γίνονται υποσυνείδητες, επηρεάζοντας τις αλληλεπιδράσεις με μη εσκεμμένο τρόπο.
Οι ψυχολόγοι χωρίζουν τις στρατηγικές διαχείρησης συναισθημάτων σε προληπτικές, πριν από την πλήρη εκδήλωση κάποιου συναισθήματος και αντανακλαστικές, μετά την εκδήλωση του συανισθήματος. Από τη δεύτερη κατηγορία, η στατηγική που είναι περισσότερο γνωστή είναι η απλή καταστολή.
Τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε το 2003 στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έδεξαν ότι οι άνθρωποι στους οποίους οι επιστήμονες είχαν ζητήσει να είναι ανέκφραστοι καθώς σχολίαζαν ένα ντοκιμαντέρ για το βομβαρδισμό στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, προκάλεσαν ιδιαίτερη ανησυχία στους συνομιλητές τους. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε, ψυχολόγοι μελέτησαν 278 άτομα που έμπαιναν στο πανεπιστήμιο. Εκείνοι που σημείωσαν το μεγαλύτερο βαθμό ικανότητας να καταστέλλουν τα συναισθήματά τους είχαν και τη μεγαλύτερη δυσκολία να κάνουν φίλους.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2009 απέδειξε ότι άνθρωποι γύρω στα 55 είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες σε σχέση με τους 25χρονους να εστιάσουν την προσοχή τους στη θετική πλευρά των πραγμάτων, ενώ έχουν κακή διάθεση. “Ανακαλύψαμε ότι γενικά οι μεγαλύτεροι άνθρωποι έχουν την τάση να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους γρηγορότερα και δεν ερευνούν αρνητικές πληροφορίες τόσο πολύ όσο οι νεότεροι άνθρωποι”.
Τέλος, μια σειρά πρόσφατων πειραμάτων, απέδειξε ότι οι άνθρωποι συνειδητά βάζουν τους εαυτούς τους να νιώσουν συναισθήματα τα οποία πιστεύουν ότι θα είναι χρήσιμα σε μια προβλεπόμενη κατάσταση.
“Αυτές είναι επίσης πολύτιμες στρατηγικές, σε διαφορετικές καταστάσεις.” “Οι άνθρωποι που μπαίνουν σε μπελάδες στην κοινωνία είναι οι αδιάλλακτοι, αυτοί που δεν αλλάζουν τακτική”.
