Διαταραχές συμπεριφοράς παιδιών και εφήβων
Οι διαταραχές άγχους αποτελούν μία ομάδα διαταραχών οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονο και χρόνιο άγχος. Το άγχος προκαλείται μόνο ή κυρίως από ορισμένες σαφείς συνθήκες – π.χ κλειστοί χώροι, ύψη, ζώα, κάποια σοβαρή ασθένεια ή ατύχημα- ή αντικείμενα (εξωτερικά ως προς το άτομο), τα οποία δεν είναι επικίνδυνα κατά τον χρόνο εκλύσεως του άγχους. Το άγχος χαρακτηρίζεται από μια διάχυτη, και ασαφή αίσθηση αμηχανίας. Συνοδεύεται συνήθως από συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, εφίδρωση, αίσθημα παλμών, βάρος στο στήθος, αίσθημα δύσπνοιας ή πνιγμονής, στομαχική δυσφορία κ.α. Η ανησυχία του ατόμου μπορεί να επικεντρώνεται σε μεμονωμένα συμπτώματα, όπως το αίσθημα παλμών ή λιποθυμίας και συχνά συνοδεύεται από δευτερογενείς φόβους θανάτου ή απώλειας ελέγχου. Το αποτέλεσμα είναι ότι το άτομο αποφεύγει αυτές τις καταστάσεις ( ή αντικείμενα) ή τα υπομένει με αίσθημα έντονου φόβου.
Το φοβικό άγχος από πλευράς βιωματικών και φυσιολογικών αντιδράσεων, καθώς και συμπεριφοράς, μπορεί να ποικίλλει σε βαρύτητα, από την ελαφρά ανησυχία μέχρι το συναίσθημα του έντονου τρόμου. Το άτομο με τη διαταραχή αυτή κατανοεί ότι το άγχος του στερείται αντικειμενικής αιτιολογίας, έχει πλήρη επαφή με την πραγματικότητα και υποφέρει έντονα από τα συμπτώματα του. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των διαταραχών άγχους είναι ότι τα συμπτώματά τους συνήθως δεν παραβιάζουν τους κοινωνικούς κανόνες.
Ένα άτομο μπορεί να διαγνωσθεί με διαταραχή άγχους μόνο εάν το επίπεδο του άγχους του είναι τόσο υψηλό ώστε να διαταράσσει σημαντικά τη λειτουργικότητά του σε σημαντικούς τομείς της ζωής π. χ σπίτι, σχολείο κ. λ. π.
Επιδημιολογία
Τα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν πως οι αγχώδεις διαταραχές εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, και πως σε όλο το φάσμα της παιδικής ηλικίας, τα κορίτσια εμφανίζουν συμπτώματα άγχους με μεγαλύτερη συχνότητα σε σύγκριση με τα αγόρια.
Κατηγορίες διαταραχών άγχους
- Διαταραχή Άγχους Αποχωρισμού
- Κοινωνική Φοβία (Κοινωνική Αγχώδης Διαταραχή)
- Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή
- Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
- Ειδική Φοβία (πρώην Απλή Φοβία)
- Διαταραχή Πανικού
- Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες
Θα ακολουθήσουν άρθρα που θα αναλύουν καθεμία από τις παραπάνω διαταραχές
Πιθανά αίτια διαταραχών άγχους
Σε αντίθεση με τις κλασικές θεωρητικές προσεγγίσεις των διαταραχών άγχους (ψυχαναλυτική θεωρία, θεωρία της συμπεριφοράς, θεωρία της κοινωνικής μάθησης, θεωρία του δεσμού), η καθεμιά από τις οποίες δίνουν διαφορετική εξήγηση για την αιτία πρόκλησης των διαταραχών, τα σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην αλληλεπίδραση των βιολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Παιδιά των οποίων οι γονείς ή και οι συγγενείς πρώτου βαθμού εμφανίζουν αγχώδεις διαταραχές, έχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν την ίδια διαταραχή σε σχέση με άλλα παιδιά.
Επίσης, από έρευνες σε διδύμους, έχει διαπιστωθεί, πως αυτό που κληρονομείται δεν είναι η ίδια η αγχώδης διαταραχή, αλλά η προδιάθεση για την εκδήλωση άγχους σε κάποιο άτομο, και πως οι περιβαλλοντικές επιδράσεις είναι αυτές οι οποίες τελικά θα καθορίσουν τη μορφή με την οποία θα εκδηλωθεί η αγχώδης διαταραχή. Η προδιάθεση πάντως φαίνεται πως είναι εμφανής από τη βρεφική κιόλας ηλικία, με τη μορφή ενός ιδιαίτερου στοιχείου της προσωπικότητάς που οι ειδικοί ονομάζουν «ανασταλτική συμπεριφορά» . Τέλος, η ποιότητα της αλληλεπίδρασης μεταξύ παιδιών και γονέων φαίνεται πως είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την εκδήλωση διαταραχών άγχους (π.χ.1 υπερπροστατευτικές μητέρες à δημιουργία αγχωδών διαταραχών λόγω των συχνών περιορισμών στα παιδιά
π.χ. 2 παρεμβατικοί γονείς à εξαρτημένα παιδιά à άγχος αποχωρισμού & κοινωνικές φοβίες)
Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί πως είναι κυρίως στο χέρι γονέων, εκπαιδευτικών και κοινωνικού περιβάλλοντος, η ανάπτυξη παιδιών απαλλαγμένων από προβλήματα ψυχικής υγείας, που θα διαμορφώσουν μελλοντικά υγιείς ενήλικες.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κα Πήττα. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ»
