Βιολογικά τρόφιμα: Τα “μυστικά” τους και ποια να προτιμάτε…
Λαϊκές με βιολογικά μαρούλια και πατάτες, e-shops με περιβαλλοντικές ανησυχίες και παντοπωλεία με βιολογικές σάλτσες. Μπορεί να κοστίζουν κάτι παραπάνω… αλλά προσφέρουν καλή υγεία, θρεπτικά συστατικά και γνήσια γεύση – αρώματα. Άλλοι ψάχνουν μια διέξοδο απέναντι στα μεταλλαγμένα τρόφιμα, ενώ μερικοί δυσπιστούν ακόμα για την αλήθεια που «κρύβεται» πίσω από τέτοιες τεχνικές! Ο Κώστας Χανάς της Gustoraro.gr, εταιρείας με βιολογικά και “fairtrade” προϊόντα μιλά στο flowmagazine.gr για τα μυστικά των βιολογικών προϊόντων και την ανταπόκριση των Ελλήνων καταναλωτών.
Βιολογικά Vs Συμβατικά τρόφιμα: Οι διαφορές τους…
Τα βιολογικά προϊόντα καλλιεργούνται κάτω από τις συνθήκες του Κανονισμού Ε.Ο.Κ. 2092/91, γεγονός που απαγορεύει τη χρήση χημικών ουσιών, λιπασμάτων ή ορμονών που «διαταράσσουν» τη φυσική ανάπτυξη του λαχανικού, του φρούτου, του σιταριού κ.α. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει και με τα συμβατικά, τα οποία ψεκάζονται με φάρμακα προκειμένου να «κλείσει» η πόρτα στις ασθένειες και τα ζιζάνια. Αποτέλεσμα δεν είναι άλλο από το να υπάρχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, όταν το τρόφιμο φτάσει… στο πιάτο!
«Τα βιολογικά προϊόντα ακολουθούν μια φιλοσοφία ζωής. Όλα κινούνται γύρω από το πώς μπορείς να εκμεταλλευτείς τη φύση χωρίς να επέμβεις πάνω της. Μπορείς να κερδίσεις τον καρπό της, χωρίς συνθετικά λιπάσματα, ορμόνες και χημικά… ακριβώς όπως θα συνέβαινε σε μια ερημική περιοχή!», ισχυρίζεται ο κ. Χανάς από τη Gustoraro.
Μετά από αμέτρητες έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι η βιολογική καλλιέργεια ενός προϊόντος προσφέρει πιο υψηλή διατροφική αξία στο τρόφιμο. Δεν είναι τυχαίο, ότι περιέχει λιγότερα νιτρικά άλατα, που συνδέονται με διάφορες μορφές καρκίνου π.χ. του στομάχου, και κανένα τεχνητό άρωμα ή ορμόνη. Αποτέλεσμα δεν είναι άλλο από το να προστατεύεται μακροπρόθεσμα η υγεία από τις τοξικές ουσίες, να συγκεντρώνεται λιγότερο λίπος και να μην γίνεται κατακράτηση υγρών στο σώμα. Παράλληλα, πέρα από την προστασία του περιβάλλοντος, σαν τροφές συγκρατούν τη γνήσια μυρωδιά και γεύση τους, προσφέροντας μια ξεχωριστή γευστική εμπειρία στον ουρανίσκο.
«Καταναλώνοντας βιολογικά τρόφιμα παίρνουμε το μάξιμουμ των θρεπτικών στοιχείων. Επειδή ο παραγωγός δεν έχει επέμβει στο πώς θα «ανθίσει» ο καρπός ή στα συστατικά ενός τροφίμου, όλα τα ιχνοστοιχεία, οι βιταμίνες και οι πρωτεΐνες μένουν αναλλοίωτα», συνεχίζει ο ίδιος στο flowmagazine.gr.
Ο λόγος που η τιμή τους είναι πιο ακριβή…
Στις καλλιέργειες που προστατεύουν το περιβάλλον, οι μέθοδοι των παραγωγών δεν συμβάλλουν στην παραγωγή μεγάλης ποσότητας μαρουλιών, πατάτας, μπρόκολου κ.α. Αποτέλεσμα δεν είναι άλλο από υγιεινά τρόφιμα χωρίς χημικά… τα οποία όμως, βρίσκονται σε μικρότερη ποσότητα! Οι καλλιεργητές αντιμετωπίζουν τα ζιζάνια μέσα από το σκάλισμα με το χέρι, γεγονός που ανεβάζει το κόστος παραγωγής. Παρόμοια προβλήματα υπάρχουν και στην κτηνοτροφία, όπου τα προϊόντα χωρίς συνθετικά «πρόσθετα» δεν ακολουθούνται από έναν τεράστιο όγκο παραγωγής. Άλλωστε, για αυτό είναι συνήθως πιο ακριβά κατά 20 έως 40%…
Σύμφωνα με τον επιχειρηματία Κώστα Χανά, ο καταναλωτής πρέπει να δείχνει κατανόηση στο γιατί τα βιολογικά προϊόντα είναι λίγο πιο ακριβά, με εξαίρεση, βέβαια, τις περιπτώσεις υπερτιμολόγησης, που “χαλούν” την αγορά. «Οι παραγωγοί προσπαθούν μέρα – νύχτα να καλλιεργήσουν πορτοκάλια χωρίς χημικά, έχουν αφήσει το χωράφι τους σε αγρανάπαυση για πέντε χρόνια και θυσιάζουν το γρήγορο κέρδος για το «καλό» της υγιεινής διατροφής», μας αναφέρει ο Κώστας Χανάς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι κατά 90% βιολογικές σοκολάτες της Gustoraro που για την παραγωγή τους απαιτούνται ζωϊκά και φυτικά στοιχεία: κακάο από τα κακαόδεντρα, βιολογικό γάλα και αμύγδαλα από την επαρχία, οργανική σοκολάτα γάλακτος κ.α. Παρόλα αυτά, πρέπει να αναφερθεί ότι μέχρι να αναπτυχθούν οι βιολογικές καλλιέργειες και η κατανάλωσή τους να ξεφύγει από το 0,4% –όταν η μέση κατανάλωση στην Ε.Ε. είναι 2-5%- οι τιμές δεν μπορούν να μετατραπούν εύκολα σε ανταγωνιστικές.
Η δυσπιστία των καταναλωτών απέναντι στα βιολογικά…
Περσινή έρευνα του “Harris Interactive poll” πάνω σε 2.276 πολίτες των ΗΠΑ έφερε στο φως ότι το 59% πιστεύει ότι οι βιολογικές ετικέτες λειτουργούν απλά ως μια στρατηγική για έξτρα κέρδος. Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι το 37% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι ανησυχεί για την κατάσταση του περιβάλλοντος, μόνο 3 στους 10 απάντησαν ότι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν κάτι παραπάνω για ένα «πράσινο» προϊόν. Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη της Gustoraro, η εμπιστοσύνη στον κύκλο της βιολογικής αγοράς χτίζεται με το πέρασμα του χρόνου και μέσα από προσεκτικούς ελέγχους από το κράτος, και όχι μόνο.
«Υπάρχει μεγάλη δυσπιστία από τον καταναλωτή για το εάν ένα προϊόν είναι βιολογικό στην πράξη. Πολλοί πιστεύουν ότι σκοπός είναι απλά το ανέβασμα της τιμής. Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει εάν εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι στους γεωπόνους και τις πιστοποιήσεις, ακριβώς όπως συμβαίνει στο εξωτερικό», εξηγεί στο flowmagazine.gr.
Στην Ελλάδα, οι βιολογικές καλλιέργειες με τις μεγαλύτερες εκτάσεις βρίσκονται στη Λέσβο, τη Λακωνία, την Αιτωλοακαρνανία, την Αχαΐα και τη Χαλκιδική… από όπου προέρχεται και η πλειοψηφία των οργανικών τροφών. Πιο συγκεκριμένα, στην αγορά κυριαρχεί το βιολογικό λάδι σε ποσοστό 53%, το κρασί (8%), το σιτάρι (4,8%) και τέλος, τα φρούτα (3,7%). Όπως ισχυρίζεται ο κ. Χανάς, σαν χώρα η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι αποτελεί ένας γεωργικός τόπος, δεν διαθέτει την κουλτούρα που συνοδεύει τα βιολογικά προϊόντα, τουλάχιστον ακόμα! «Σήμερα ο καταναλωτής, που ανοίγει την πόρτα ενός μαγαζιού με βιολογικά προϊόντα, δεν οδηγείται από εκκεντρικότητα, όπως συνέβαινε πριν μερικά χρόνια. Τώρα πια γνωρίζει γιατί τα προτιμά και ποια είναι τα «ατού» τους», συμπληρώνει.
Στα καταστήματα ή τις λαϊκές αγορές με βιολογικά προϊόντα, ο καταναλωτής είναι σημαντικό να προσέχει τις ετικέτες πάνω στη συσκευασία και τη σήμανση: «Προϊόν Βιολογικής γεωργίας» ή «Προϊόν Βιολογικής γεωργίας σε μεταβατικό στάδιο». Επίσης, πρέπει να αναγράφεται ο κωδικός και το όνομα ενός από τους παρακάτω πιστοποιητικούς οργανισμούς: ΔΗΩ, ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ, ΒΙΟΕΛΛΑΣ, Qways, aCert και IRIS. Παράλληλα, καλύτερο είναι να αγοράζει φρούτα ή λαχανικά εποχής και να απαιτεί το πιστοποιητικό των τροφίμων σε περίπτωση που πωλούνται σε «χύμα» μορφή.
Τα 6 καλύτερα τρόφιμα… από βιολογική άποψη!
Σίγουρα τα λαχανικά, τα προϊόντα σιτηρών και τα γαλακτοκομικά θεωρούνται μια πλούσια πηγή βιταμινών και ιχνοστοιχείων και συνήθως ξεχωρίζουν από τη μάζα των βιολογικών τροφίμων. Η πλειοψηφία κατευθύνεται προς τα βιολογικά, συνήθως, όσον αφορά τα αγαθά που μεγαλώνουν κάτω από το χώμα, όπως είναι η πατάτα και το κρεμμύδι, καθώς εκεί «μαζεύονται» τα φυτοφάρμακα. Πάντως, σύμφωνα με τον Κώστα Χανά της Gustoraro, τον πρωταρχικό ρόλο έχουν οι ανάγκες του κάθε καταναλωτή. «Όποιος χρειάζεται περισσότερο ασβέστιο, καλό είναι να αγοράζει βιολογικό γάλα, ενώ όποιος ψάχνει σίδηρο… βιολογικό σπανάκι!», λέει στο flowmagazine.gr
Πατάτες: Η πλειοψηφία των «κλασσικών» πατατών δέχονται μυκητοκτόνα και χημικά, ώστε να καταπολεμηθούν οι ασθένειες και να υπάρχει μαζικότερη παραγωγή. Ίσως αποτελεί το χειρότερο συμβατικό προϊόν που καταναλώνεται στον πλανήτη. Σε μελέτη του 2006, βρέθηκε ότι το 81% των πατατών συγκρατούν τα φυτοφάρμακα, ακόμα και μετά το πλύσιμό τους και την απομάκρυνση της φλούδας.
Γάλα: Σε σύγκριση με το κλασσικό γάλα του supermarket, το βιολογικό έχει 68% περισσότερα ω-3 λιπαρά οξέα και διαθέτει αρκετή βιταμίνη Ε και β-καροτένιο. Το οργανικό γάλα εκμηδενίζει την πιθανότητα να έχουν δοθεί στα βοοειδή αυξητικές ορμόνες, όπως είναι η rBGH, ουσία απαγορευμένη στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ευρώπη και την Ιαπωνία.
Κοτόπουλο και βόειο κρέας: Όσον αφορά στο κοτόπουλο, οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι όσα μεγαλώνουν σε εξωτερικό χώρο διαθέτουν λιγότερο λίπος, πιο υψηλά επίπεδα λιπαρών οξέων και πρωτεϊνών. Το ίδιο ισχύει και για το βόειο κρέας, αφού υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι ορμόνες που δίνονται σε μερικά ζώα προκαλούν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Μήλα και φράουλες: Είναι γνωστό ότι τα υπολείμματα των χημικών «φυλακίζονται» στη φλούδα των φρούτων, δηλαδή εκεί που εντοπίζονται όλα τα θρεπτικά στοιχεία των φρούτων. Δυστυχώς, τα μήλα σύμφωνα με τους ειδικούς έχουν υψηλά επίπεδα μόλυνσης από φυτοφάρμακα, για αυτό καλό είναι να προτιμάτε τα βιολογικά. Παρόμοιο κίνδυνο έχουν και οι φράουλες που ψεκάζονται με χημικό που ενισχύει το κόκκινο χρώμα τους.
Ντομάτες και αγγούρια: Λογικό είναι η ντομάτα και το αγγούρι βιολογικής καλλιέργειας να διαθέτουν αρκετά αντιοξειδωτικά και θρεπτικά συστατικά. Τουλάχιστον, αυτό ισχυρίζονται οι ειδικοί που εξηγούν ότι τα οργανικά λαχανικά περιέχουν υψηλότερα ποσοστά βιταμίνης C και β-καροτένιου. Χαρακτηριστικό, επίσης, είναι ότι σε έρευνα της USDA πάνω στο σπανάκι, βρέθηκαν κατά 58% υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Popcorn: Τα έτοιμα popcorn, που βρίσκονται μέσα σε συσκευασίες, έχουν εκτεθεί σε τοξικά χημικά, όπως είναι το υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ ή το PFOA, που δεν αφήνουν τα popcorn να κολλήσουν πάνω στη χάρτινη σακούλα, ενώ μπαίνουν στο φούρνο μικροκυμάτων. Το PFOA, όμως, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου…
