Ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της υγείας μας παίζει ο ύπνος. Δεν είναι μόνο η αίσθηση ξεκούραση που μας προσφέρει, αλλά …
Αχ αυτός ο ύπνος! Ιδέες κατάλληλες για μικρούς ξενύχτηδες
Τικ τακ, τικ τακ ο χρόνος κυλάει γρήγορα και οι δείκτες του ρολογιού χτυπάνε συναγερμό! Ωστόσο το μικρούλη νυχτόβιο πλασματάκι σας αρνείται να κοιμηθεί και κάπως έτσι το κρεβάτι μετατρέπεται σε ένα βραδινό πεδίο μάχης…
Μετά από μια εξαντλητική μέρα ο ύπνος τόσο για εσάς όσο και για το παιδί είναι απαραίτητος, ούτως ώστε οι ενεργειακές αποθήκες να ανατροφοδοτηθούν προετοιμάζοντάς σας για μια νέα, γεμάτη, όμορφη, αλλά και ξεκούραστη ημέρα. Ωστόσο για πολλούς γονείς ο βραδινός ύπνος αποτελεί ένα μικρό πονοκέφαλο και ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς αρκετά παιδιά φαίνεται να αγαπούν τα ξενύχτια, αλλά πολύ περισσότερο από αυτά το κρεβάτι των γονιών τους.
Αν λοιπόν έχετε και εσείς ένα μικρό ξενύχτη που λατρεύει να περιπλανιέται στο δωμάτιό σας κάνοντας τακτικές επιδρομές στο κρεβάτι σας δεν έχετε παρά να οπλιστείτε με υπομονή, επιμονή και κυρίως… αποφασιστικότητα για αλλαγές!
Παρακάτω θα βρείτε μερικές πρακτικές ιδέες για την υιοθέτηση υγιών συνηθειών ύπνου.
- Καθιερώστε μια χαλαρωτική ρουτίνα
Ακόμα θυμάμαι τον μπαμπά μου να μου λέει μισή ώρα πριν τον ύπνο : «Μαρία, γαλατίν, δοντίν, παραμυθίν, υπνηλίν». Ήταν ο δικός του τρόπος να μου υπενθυμίσει ότι «τέρμα τα ψέματα» και οι δικαιολογίες. Ήταν ώρα για ύπνο.
Πράγματι η ύπαρξη μιας συγκεκριμένης σειράς δραστηριοτήτων πριν τον ύπνο βοηθάει πολύ τα παιδιά, δεδομένου ότι τους δίνεται η ευκαιρία να προετοιμάζουν τον εαυτό τους και να αποφεύγονται στιχομυθίες όπως «Από τώρα; Μα δε μου το είχες πει», «Λίγο ακόμα, σε παρακαλώ». Πέρα όμως από την ακολουθία ενός ορισμένου «τελετουργικού» είναι σημαντικό αυτή η ρουτίνα να διακρίνεται από ηρεμία, ούτως ώστε ο ύπνος να επέλθει σταδιακά. Προτιμήστε λοιπόν χαλαρωτική μουσική, χλιαρό μπανάκι με αιθέρια έλαια ή ανάγνωση κάποιου παραμυθιού έναντι δραστηριοτήτων που μπορεί να το “ξεσηκώσουν” και να προκαλέσουν υπερένταση (όπως τηλεόραση, ενασχόληση με τον υπολογιστή/tablet, παιχνίδι στον κήπο κ.ο.κ.) ∙ το κρεβάτι δεν είναι διασκέδαση!
Τip: Συχνά τα παιδιά αρνούνται να κοιμηθούν, επειδή θέλουν να περάσουν χρόνο με τους γονείς. Αφιερώστε λοιπόν, όσο γίνεται και σας επιτρέπεται, λίγο παραπάνω χρόνο της ημέρας σας σε εκείνα παίζοντας, συζητώντας ή βγαίνοντας μαζί τους, χτίζοντας έτσι συναισθηματικά ασφαλείς δεσμούς. Κατά αυτό τον τρόπο η μέρα τους θα γεμίζει από την παρουσία σας και την αίσθηση της αγάπης σας, κάτι που ενδέχεται να τα βοηθήσει να αποβάλλουν τη νυχτερινή ανησυχία.
- Επιβάλλετε την… σταθερότητα
Στην επιχείρηση «Ύπνος» το κλειδί της επιτυχίας είναι το πρόγραμμα. Φροντίστε να «θεσμοθετήσετε» μια συγκεκριμένη ώρα για τον ύπνο. Η σταθερότητα αυτή είναι καλό να τηρείται με ευλάβεια προς αποφυγή προβλημάτων ή την αντιμετώπιση όσων υπάρχουν. Όταν το παιδί γνωρίζει πότε ακριβώς θα κοιμηθεί, όχι μόνο το βοηθάτε προετοιμαστεί, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αλλά και να ρυθμίσει το βιολογικό του ρολόι. Ακόμα και όταν δεν έχει σχολείο, καλό θα ήταν η ώρα που θα πάει στο κρεβάτι του και η ώρα που θα ξυπνήσει να μην διαφέρουν πολύ από το αρχικό πλάνο (+/- 1 ώρα).
Υπενθύμιση: Πριν καθορήσετε μια ορισμένη ώρα ύπνου ρωτήστε τον παιδίατρό σας πόσες ώρες ύπνου χρειάζεται το παιδί βάσει της ηλικίας του και οργανωθείτε ανάλογα με τις ανάγκες του.
- Δημιουργήστε ένα ζεστό και ευχάριστο δωμάτιο
Το δωμάτιο θα μπορούσαμε να πούμε πως λειτουργεί σαν το πρώτο του σπίτι ενός παιδιού. Πρέπει επομένως να είναι ήσυχο, διακοσμημένο με αντικείμενα και χρώματα της αρεσκείας του, άνετο και ελαφρώς σκοτεινό τις βραδινές ώρες (τα φωτάκια νυκτός μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητικά για παιδιά που φοβούνται το σκοτάδι). Διαμορφώστε ένα χώρο στον οποίο το παιδί θα ανυπομονεί να «χάνεται», ένα χώρο γαλήνης και διασκέδασης και όχι ένα δωμάτιο «τιμωρίας» (π.χ. αποφύγετε να του παρουσιάζετε επανειλημμένα το δωμάτιο ως το μέρος όπου θα πηγαίνει όποτε τιμωρείται)
- Ακούστε τους φόβους του παιδιού σας
Ιδιαίτερα σε πιο μικρές ηλικίες, όπου τα παιδιά αδυνατούν να διαχωρίσουν τη φαντασία από την πραγματικότητα, παρουσιάζονται διάφορες φοβίες σχετικές με τον ύπνο και νύχτα. Συζητήστε μαζί του, αφουγκραστείτε την ανησυχία και τον προβληματισμό του και προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση. Πολλοί γονείς τις περισσότερες φορές προσπαθούν να πείσουν το παιδί ότι δεν υπάρχει κάτι για να φοβούνται προσφεύγοντας σε φράσεις όπως «Το έδιωξα το τέρας από την ντουλάπα, Μη φοβάσαι.», κτλ. Κάτι τέτοιο όμως ενέχει τον κίνδυνο το παιδί να νιώσει ότι ο φόβος επιβεβαιώνεται (π.χ. αφού έδιωξες το φάντασμα, σημαίνει ότι υπάρχουν φαντάσματα). Μια ιδέα θα ήταν να προσπαθήσετε να μετατρέψετε το φόβο σε… παιχνίδι, ώστε το παιδί να μην εστιάζει πριν κοιμηθεί στο φοβικό ερέθισμα ή να εξερευνήσετε μαζί τα μέρη που του προκαλούν φόβο για να διαπιστώσει και μόνο ότι δεν υπάρχει τίποτα που πρέπει να φοβάται (π.χ. μέσα στη ντουλάπα)
Tip: Αφήστε ένα φωτάκι αναμμένο σε κάποια γωνία του δωματίου και την πόρτα του δωματίου ελαφρώς ανοιγμένη. Κάτι τέτοιο θα ηρεμήσει το μικρό σας, θα του δώσει την αίσθηση της παρουσίας σας, εάν σας χρειαστεί και έτσι δε θα νιώσει ότι είναι απομονωμένο, ότι το «εγκαταλείπετε».
Πριν κλείσουμε θα ήθελα να επισημάνω πόσο σημαντικό είναι το παιδί να κοιμάται στο δικό του κρεβάτι και όχι στο κρεβάτι των γονιών του. Μεγάλη μερίδα των παιδιών καταφεύγει κατά τη διάρκεια της νύχτας στο δωμάτιο των γονιών αναφέροντας αϋπνία. Συνήθως οι γονείς ενδίδουν είτε γιατί δεν αντέχουν να βλέπουν το μικρούλη τους ανήσυχο, κλαμένο και στεναχωρημένο, είτε γιατί εκείνη τη στιγμή λόγω κούρασης αδυνατούν να προβάλλουν αντίσταση στο αίτημα του παιδιού. Μια τέτοια ωστόσο συνήθεια δεν είναι ωφέλιμη ούτε για το ίδιο το ζευγάρι ούτε για το παιδί, καθώς σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που κοιμούνται συνήθως στο κρεβάτι των γονιών αργούν να αυτονομηθούν και δε ξεκουράζονται επαρκώς.
______________________
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο επαρκής ύπνος στην πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας
______________________
Όσο δύσκολο επομένως και αν είναι αντισταθείτε στη συγκεκριμένη επίμονη επιθυμία του, πάρτε το αγκαλιά, βάλτε το ξανά στο κρεβάτι του και καθίστε για λίγο δίπλα του, προσέχοντας κάθε βράδυ να μειώνετε το χρόνο που δαπανάτε εκεί έως ότου κοιμηθεί μόνο του, μαθαίνοντάς του παράλληλα ότι σε κάθε περίπτωση θα κοιμάται στο κρεβάτι του και μόνο. Σχετικές στρατηγικές αντιμετώπισης μπορείτε να αντλήσετε από διάφορα εγχειρίδια, ενώ πολύ χρήσιμη μπορεί να είναι η επίσκεψη σας σε κάποιο ψυχολόγο, ο οποίος θα σας οδηγήσει με σταθερά βήματα στην επίλυση της όποιας δυσκολίας με γνώμονα την ιδιοσυγκρασία, τις ικανότητες, αλλά και αδυναμίες του παιδιού.
Σε κάθε περίπτωση δεν είστε μόνοι! Μη ξεχνάτε να επιβραβεύετε κάθε τους προσπάθεια, επιμείνετε στις κατευθύνσεις που έχετε επιλέξει, υιοθετήστε με το σύντροφό σας μια κοινή πορεία, προκειμένου το παιδί να μην λαμβάνει διφορούμενα μηνύματα και πριν το καταλάβετε οι ξενύχτηδες σας θα τρέχουν αδιαμαρτύρητα στο κρεβάτι τους.
Aαα και μη λησμονήσετε το φιλί της καληνύχτας!
