Αθήνα: Η πόλη με τα σιωπηλά σπίτια

Η Αθήνα είναι γνωστή κυρίως για τα υπερσύγχρονα έργα της και την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη της πόλης, που την σκεπάζει η σκιά της άγνοιας.

Τα μνημεία αστικής ζωής

Εάν κανείς περιηγηθεί στα πλαίσια της πρωτεύουσας της Ελλάδας, θα ανακαλύψει τις άγνωστες πτυχές της. Κατά μήκος της Κυψέλης θα έλεγε κανείς ότι συναντά έναν διαχρονικό πολιτισμό. Αρκεί να αντικρίσει τις παλαιές πολυκατοικίες της δεκαετίας του 1930.

Σε μια στιγμή θα ταξιδέψει πίσω στον χρόνο, σε ένα περιβάλλον που τώρα μοιάζει αρχαίο για εμάς. Μια κοινωνία που υπέστη πόλεμο, πείνα, κατοχή και εμφύλιες διαμάχες. Την ιστορία αυτών των ανθρώπων εκείνης της εποχής, την διηγούνται οι κατοικίες αυτές.

Κατοικίες που άλλοτε αναπαλαιώνονται άλλοτε όχι. Όσο ξεχασμένες και να είναι όμως, είναι ανοιχτές στον απλό Αθηναίο. Αυτόν που ψάχνει να βρει ιστορίες για να διηγηθεί.

Όσο περπατά κανείς, βρίσκει την εξέλιξη της πόλης μπροστά του. Σε μερικά τετράγωνα, φτάνουμε στις δεκαετίες του 1950 και 1960. Δεκαετίες που συσπείρωσαν τους Αθηναίους. Με μια πρώτη ματιά, βλέπουμε σε αυτά τα σπίτια, την άνοδο της περιοχής που σηματοδοτεί και το βιοτικό επίπεδο των Αθηναίων.

Το διεθνές στυλ

Τις δεκαετίες του 1950 και 1960, κατά την επέκταση και ανάπτυξη της Αθήνας, έπαιξαν σημαντικό ρόλο μοντέρνα κινήματα, όπως το Διεθνές στυλ. Οι πολυκατοικίες εκείνης της περιόδου αναγνωρίστηκαν σε διεθνές επίπεδο και κόσμησαν τους δρόμους της Αθήνας.

Διαθέτοντας όλες τις ανέσεις της εποχής και κτισμένες με υλικά αρίστης ποιότητας έχαιραν μεγάλης εκτίμησης μεταξύ των μεγαλοαστικών κύκλων της πόλης. Κυρίαρχη αρχιτεκτονική τεχνοτροπία των δεκαετιών αυτών υπήρξε ο μοντερνισμός.

Σπουδαία δείγματα αυτού του ρυθμού βρίσκονται σήμερα πέριξ και επί των οδών Πατησίων και 3ης Σεπτεμβρίου. Ακόμα, στις πλατείες Αμερικής και Βικτωρίας και σαφώς στον άλλοτε πιο αριστοκρατικό και μεγαλοπρεπή δρόμο των Αθηνών, την οδό Μαυρομματαίων.

Οι παλιές συνοικίες

Την Αθήνα κοσμούν μεταξύ άλλων, μερικές από τις πιο γνωστές συνοικίες της. Με πρώτη στάση την Πλάκα, που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την Ακρόπολη, να παραμένει προνομιακός τουριστικός προορισμός με ταβέρνες, ζωντανές παραστάσεις και υπαίθριους πωλητές.

Εκεί το σύγχρονο συναντά το παλιό, σε μια σειρά από ιστορικά σπίτια και κτίρια διαχρονικής αξίας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, ότι πολλά σημεία της περιοχής, αξιοποιήθηκαν για λόγους γυρισμάτων, από πολλές τηλεοπτικές παραγωγές.

Το γειτονικό Μοναστηράκι είναι γνωστό για σειρά μικρών καταστημάτων και αγορών, καθώς και για την υπαίθρια αγορά του.  Στο επίσης γειτονικό Θησείο βρίσκεται ο αρχαίος Ναός του Ηφαίστου, στην κορυφή ενός μικρού λόφου.

Η περιοχή αυτή έχει επίσης μια γραφική Βυζαντινή εκκλησία του 11ου αιώνα, καθώς και ένα Οθωμανικό τζαμί του 15ου αιώνα, ενώνοντας την πόλη με τις Βυζαντινές της ρίζες.

Το Μεταξουργείο βρίσκεται βόρεια του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Πήρε το όνομά του από εργοστάσιο κατεργασίας μεταξιού που χτίστηκε τον 19ο αιώνα, όταν η περιοχή ήταν σχεδόν ακατοίκητη. Μια περιοχή,  που στεγάζει πολλές δραματικές σχολές σήμερα.

Με την διαχρονική ισχύ του, το Κολωνάκι είναι περιοχή στη βάση του λόφου του Λυκαβηττού. Θεωρείται μία από τις πιο ακριβές συνοικίες στην Αθήνα και έχει πολλά καταστήματα, χώρους εστίασης και διασκέδασης.

Η περιήγηση στις παλιές συνοικίες ολοκληρώνεται με τα Εξάρχεια, που περιλαμβάνουν σημαντικά κτίρια του εικοστού αιώνα. Κατά μήκος της περιοχής αυτής, συναντώνται πτυχές  νεοκλασικισμού και πρώιμου μοντερνισμού. Ακόμα, τα Εξάρχεια φημίζονται για τα βιβλιοπωλεία και τις συνοικιακές καφετέριες της περιοχής.

Οι «βίλες» της Αθήνας – «Οικεία Κλωναρίδου»

Σε μια εποχή σαν την δική μας, δεν είμαστε πολλές φορές σε θέση να εκτιμήσουμε την ποιότητα των αρχιτεκτονικών έργων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η Βίλα Κλωναρίδου, που μέχρι πρότινος βίωνε την απομόνωση. 

Η έπαυλη της οικογένειας Κλωναρίδη πιθανολογείται ότι χτίστηκε το διάστημα 1900-1902, σε μια εποχή που η περιοχή των Πατησίων ήταν αραιοκατοικημένη, γεμάτη κήπους και χωράφια.

Το σπίτι της Μαρίας Κάλλας

Τα νεανικά της χρόνια τα πέρασε η Μαρία Κάλλας στην επιβλητική πολυκατοικία Παπαλεονάρδου. Το ιστορικό αυτό κτίριο, οικοδομήθηκε γύρω στο 1925 σε σχέδια του αρχιτέκτονα και καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Κωνσταντίνου Κιτσίκη.Οι μορφολογικές επιρροές είναι από το αρ νουβό, συγκεκριμένα το ρεύμα γιούγκενστιλ.

Από το 1950 το κτίριο ανήκει στην ιδιοκτησία του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ). Έχει πραγματοποιηθεί μελέτη ανακατασκευής, αλλά το ΝΑΤ δήλωσε έλλειψη κονδυλίων για την εφαρμογή της και έκτοτε έχει εγκαταλειφθεί.

Πηγή1, Πηγή2

Συντάκτης: Ιωάννης Καραγκούνης,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.