Από την υδραυλική έως τον πρώτο αναλογικό υπολογιστή στην παγκόσμια ιστορία, οι εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων δεν έχουν πάψει να …
Αστρονομική ναυτιλία: Τα αστέρια στην υπηρεσία της ναυσιπλοΐας
Η αστρονομική ναυτιλία ή αστρονομική ναυσιπλοΐα είναι ο γνωστικός κλάδος προσδιορισμού της θέσης, του στίγματος και του πλου ενός πλοίου από τα άστρα και την θέση τους.
Η Αστρονομική ναυτιλία αφορά κυρίως την εμπορική ποντοπόρο ναυτιλία και την πολεμική ναυτιλία κυρίως στην μεσοπόντιες διαδρομές. Δεν πρέπει να συνδέεται η αστρονομική ναυσιπλοΐα με την ακτοπλοΐα γιατί η δεύτερη αφορά την πορεία μεταξύ εγγύς λιμένων και τον διάπλου ακτών.
Όργανα: εξάντας και αστρολάβος
Κύρια όργανα είναι ο εξάντας και ο αστρολάβος. Ο εξάντας αν και αρχαίο όργανο παραμένει πολύ χρήσιμο, αξιόπιστο και αναγκαίο όργανο. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ναυτιλιακές τηλεπικοινωνίες και πληροφοριακά συστήματα είναι έρμαιο στις διαθέσεις των πειρατών και των χάκερς.
Ο εξάντας είναι όργανο πλοήγησης. Χρησιμοποιεί διπλά κάτοπτρα και επί τη βάσει της διπλής ανάκλασης και καθορίζει την θέση με βάση τα άστρα τα οποία είναι σταθερά στον ουράνιο θόλο. Έτσι καθορίζεται η γεωγραφική θέση (μήκος και πλάτος) του πλοίου βάσει της μετρούμενης γωνίας του παρατηρητή και του ουράνιου σώματος σε συνάρτηση με τους ετήσιους αστρονομικούς χάρτες.
Ο αστρολάβος εφευρέθηκε στην Αρχαία Ελλάδα το 3ο αιώνα π.Χ. και βοηθά στον καθορισμό του γεωγραφικού μήκους και πλάτους.
Ιστορία
Η επιστήμη της ναυσιπλοΐας αποτελεί τον συνδυασμό αστρονομίας και ναυτιλίας. Η ανάγκη δημιουργίας της επιστήμης αυτής προέκυψε από τα αρχαία χρόνια, όταν ξεκίνησαν τα ναυτικά ταξίδια και η ανάπτυξη της επιστήμης της αστρονομίας. Φυσικά είναι αλληλένδετες αλλά και αυτούσιες επιστήμες, η ναυτιλία και αστρονομία, και ως τέτοιες ακολουθούν τις εκάστοτε επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις.