Ανακαλύπτοντας τα στάδια του ύπνου στα ζώα: Είναι τα όνειρα πιο κοινά απ’ ό,τι νομίζαμε;

Νυχτερινές κινήσεις και όνειρα στις αράχνες

Οι νεαρές αράχνες salticidae κρέμονται από ένα νήμα κατά τη διάρκεια της νύχτας και κάθε τόσο τα πόδια τους κυρτώνουν και οι σπινθήρες τους κινούνται. Τα μάτια τους, ορατά μέσα από τον διαφανή εξωσκελετό τους, μετακινούνται γρήγορα.

Αυτή η συμπεριφορά θυμίζει έντονα τον ύπνο REM (Rapid Eye Movement), όπως αναφέρει η Daniela Rößler, συμπεριφορική οικολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κωνσταντς στη Γερμανία. Κατά τον ύπνο REM, τα μάτια ενός κοιμώμενου ζώου κινούνται ακανόνιστα, κάτι που συνδέεται και με τα όνειρα στους ανθρώπους.

Τα όνειρα στις αράχνες: Ένα πιθανό ενδεχόμενο;

Αν αυτές οι αράχνες βιώνουν όντως τον ύπνο REM, είναι πιθανό να ονειρεύονται, λέει η Rößler. Οι αράχνες, ως οπτικά ζώα, μπορεί να χρησιμοποιούν τα όνειρα για να επεξεργαστούν πληροφορίες που συλλέγουν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

REM ύπνος και όνειρα: Ένα φαινόμενο που εξαπλώνεται

Οι ερευνητές βρίσκουν σημάδια ύπνου REM σε ζώα που ποτέ δεν είχαν παρατηρήσει πριν: σε αράχνες, σαύρες, σουπιές και ψάρια ζέβρες. Οι παρατηρήσεις αυτές εγείρουν το ερώτημα αν τα όνειρα είναι πιο συνηθισμένα στον κόσμο των ζώων από όσο πιστεύαμε.

Η σημασία του REM ύπνου

Ο ύπνος REM συνοδεύεται από αύξηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, γρήγορες κινήσεις των ματιών, παράλυση των σκελετικών μυών και σπασμούς του σώματος. Αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν παρατηρηθεί σε πολλά θηλαστικά, όπως γάτες, ποντίκια και άλογα, αλλά τώρα εμφανίζονται και σε εξωτικά είδη όπως οι σουπιές.

Εξελικτική προέλευση των φάσεων ύπνου

Οι παρατηρήσεις REM ύπνου σε ζώα όπως τα ψάρια ζέβρα και τα έντομα υποδηλώνουν ότι ο ύπνος με διαφορετικά στάδια εξελίχθηκε εκατομμύρια χρόνια πριν. Αυτό εγείρει ερωτήματα για την εξελικτική σημασία του ύπνου και τον ρόλο που μπορεί να παίζουν τα όνειρα στη ζωή των ζώων.

Το μέλλον της έρευνας

Οι επιστήμονες συνεχίζουν να ερευνούν αν τα ζώα ονειρεύονται, καθώς η παρακολούθηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας REM ύπνου σε ζώα όπως τα περιστέρια ή οι σουπιές ανοίγει νέους δρόμους στη μελέτη της συνείδησης των ζώων.

Η ιδέα ότι τα ζώα μπορεί να βιώνουν όνειρα μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τη σύνδεση μεταξύ του ύπνου και της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Εξερευνώντας τον ύπνο σε διαφορετικά είδη, ίσως ανακαλύψουμε ότι τα όνειρα δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο του ανθρώπου, αλλά μια πιο διαδεδομένη εμπειρία στη φύση.

Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα