«Αφανείς ηρωίδες» σε έναν εχθρικό κόσμο

Σε έναν κόσμο ποτισμένο με ρατσισμό και σεξισμό, τρεις γυναίκες Αφροαμερικανίδες, κατόρθωσαν να διαπρέψουν ως μαθηματικοί στη NASA και να υψώσουν το επιστημονικό τους ανάστημα σε έναν σκληρό, ανδροκρατούμενο κόσμο.

Άραγε τι είναι πιο δύσκολο: να είσαι γυναίκα, να είσαι νέγρα ή και τα δυο;

Πέρασαν χρόνια πολλά μέχρι να γίνουν δεκτές οι γυναίκες στη βασική εκπαίδευση και κατόπιν στην πανεπιστημιακή. Αλλά ακόμη και τότε, για αναλάβει μια γυναίκα υψηλά ιστάμενη θέση ήταν άθλος! Η επιμονή και η θέληση όμως πάντα νικούν! Αυτό μας διδάσκει η ιστορία τριών Αφροαμερικανίδων που τα κατάφεραν.

Κάθριν Τζόνσον: η τρίτη  Αφροαμερικανίδα με πτυχία Μαθηματικών

Η Κάθριν Τζόνσον (Katherine Johnson) (1918-2020) ανήκε στα λεγόμενα «παιδιά θαύματα». Οι υπολογισμοί της στα Μαθηματικά γινόταν με ταχύτητα φωτός. Είχε όμως δυο βασικά «μειονεκτήματα»: ήταν γυναίκα και μάλιστα νέγρα. Έγινε η τρίτη Αφροαμερικανίδα που πήρε πανεπιστημιακό τίτλο στα Μαθηματικά. Κατάφερε να εργαστεί στη ΝΑΣΑ το 1961 στον υπολογιστικό τομέα, ενώ έχει μείνει χήρα σε μικρή ηλικία και είχε τρεις κόρες. Την εποχή εκείνη πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ο Τζον Κέννεντυ και αρχίζουν να θεσμοθετούνται κάποιες υποτυπώδεις ελευθερίες για τους Αφροαμερικανούς.

Οι ΗΠΑ εκείνον τον καιρό βρίσκονται σε πυρετώδεις προετοιμασίες, ώστε να προλάβουν τους Σοβιετικούς στο ποιος θα καταφέρει να στείλει τον πρώτο άνθρωπο στο διάστημα. Παρ’όλες τις προκαταλήψεις και υπερνικώντας πολλά εμπόδια, κατάφερε να αναγνωριστεί και να μείνει στη ΝΑΣΑ ως τη συνταξιοδότησή της το 1986. Πέθανε σε ηλικία 97 ετών, ενώ το 2015 βραβεύτηκε από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. 

Ντόροθι Βον: Προϊστάμενη σε έναν κόσμο εχθρικό

Η Ντόροθι Βον (Dorothy Vaughan) (1910-2008), επίσης μαθηματικός, έρχεται στη ΝΑΣΑ το 1943 ως εργαζόμενη στον υπολογιστικό τομέα. Ηγείται ενός τμήματος Αφροαμερικανίδων που παρόλο που βρίσκονται στο ίδιο κτήριο με λευκές, έχουν χωριστές τουαλέτες και τρώνε σε χωριστές τραπεζαρίες. Ενώ κάνει την εργασία που αναλογεί σε προϊσταμένη δεν της επιτρέπεται να αναλάβει καθήκοντα προϊσταμένης, ούτε να έχει τον ανάλογο μισθό. Αντιμετωπίζεται εχθρικά όχι μόνο από τους άνδρες συναδέλφους, αλλά και από τις λευκές γυναίκες. Καθώς μπαίνουν στη ζωή της ΝΑΣΑ οι υπολογιστές (IBM 7090), η Βον διαθέτοντας διορατικότητα φροντίζει να εκπαιδευτεί και να εκπαιδεύσει το τμήμα της, ώστε να μπορούν να χειρίζονται τους υπολογιστές. Μαθαίνει τη γλώσσα προγραμματισμού Fortran και εκπαιδεύει και τις υπαλλήλους του τμήματός της. Κατάφερε εντέλει να γίνει προϊσταμένη και συναξιοδοτήθηκε το 1971. Ήταν παντρεμένη και είχε έξι παιδιά.

H Μαίρη Τζάκσον: η πρώτη Αφροαμερικανίδα Μηχανικός της ΝΑΣΑ

H Μαίρη Τζάκσον (MaryJackson) (1921-2005) ήταν Αφροαμερικανίδα Μαθηματικός και Φυσικός. Το 1958 γίνεται η πρώτη Αφροαμερικανίδα Μηχανικός της ΝΑΣΑ. Η καριέρα της ξεκίνησε το 1951 στη ΝΑΣΑ. Για να κάνει όμως μεταπτυχιακό ως μηχανικός κινήθηκε δικαστικά, ώστε να μπορέσει παρακολουθήσει μαθήματα σε μία σχολή μόνο για λευκούς, και εν τέλει τα κατάφερε. Ήταν παντρεμένη και είχε δυο παιδιά. Το 2019 η Τζάκσον, έλαβε το βραβείο του Χρυσού Μεταλλίου του Κογκρέσου.

Οι τρεις τους όταν εργαζόταν στην ΝΑΣΑ βοήθησαν να επιτευχθεί η πρώτη εκτόξευση πυραύλου σε τροχιά γύρω από τη γη με τον Τζον Γκλεν (John Glenn) το 1962. Μάλιστα ο ίδιος ο Γκλεν πριν την εκτόξευση ζήτησε να κάνει την επαλήθευση των αριθμών η Τζόνσον, παρόλο που είχαν υπολογιστεί στους υπολογιστές.

Η ιστορία τους έγινε βιβλίο με τίτλο Hidden Figures από την Μάργκοτ Λι Σέτερλι και ταινία («Αφανείς Ηρωίδες») το 2016 σε σκηνοθεσία του Θίοντορ Μέλφι, σε σενάριο του ίδιου και της Άλισον Σρέντερ. Η ταινία βρέθηκε στις υποψηφιότητες για Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σεναρίου και β΄ γυναικείου ρόλου.

Συντάκτης: Ανδριάνα Τσιάτσου, Φιλόλογος-Ιστορικός

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.